Γιώργος Λάνθιμος: Με το βλέμμα πλέον στα Όσκαρ
Η πρώτη κωμωδία εποχής του Γιώργου Λάνθιμου, η νέα «φόρμα» που συστήνει κι ο δρόμος προς τα Όσκαρ για εκείνον και τις υπέροχες πρωταγωνίστριές του.
Τι κι αν ο Γιώργος Λάνθιμος δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει τον αγώνα δρόμου στο μοντάζ ώστε η νέα του ταινία The Favourite να συμπεριληφθεί στο 71ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Κανών που διεξήχθη από τις 8 ως τις 19 Μαΐου 2018 στην Κρουαζέτ; Ο 45χρονος Έλληνας σκηνοθέτης … πήρε το αίμα του πίσω στο φετινό Φεστιβάλ Βενετίας κερδίζοντας με την ταινία του αυτή το Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας, ενώ η πρωταγωνίστριά του, Ολίβια Κόλμαν, κατέκτησε το βραβείο του Φεστιβάλ για την καλύτερη γυναικεία ερμηνεία δηλώνοντας κατά τη βράβευσή της: «Αποτελεί τιμή για μένα ότι το Φεστιβάλ Βενετίας ερωτεύθηκε το έργο μας».
Από τις ταινίες που ξεχώρισαν στο Φεστιβάλ, το The Favourite παίρνει, πλέον, από τη Βενετία το χρίσμα για να πέσει με τα μούτρα στην οσκαρική κούρσα. Στο ρόλο της Βασίλισσας Άννας της Αγγλίας και με ένα ρόλο γραμμένο και σκηνοθετημένο πάνω στη λεπτή γραμμή της καρικατούρας και της μελαγχολίας μιας μοναχικής γυναίκας, η Ολίβια Κόλμαν βρίσκεται επίσης καθ’ οδόν προς τις οσκαρικές υποψηφιότητες με το ενδεχόμενο να διεκδικήσει Οσκαρ Α΄ ή Β΄ Γυναικείου Ρόλου με τη συμπρωταγωνίστριά της, ΄Εμα Στόουν, να διεκδικήσει λογικά επίσης Οσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου. Ως έξοχη επίσης έχει χαρακτηριστεί και η τρίτη της παρέας, ΡέιτσελΒάιζ.
Αυτή η ταινία είναι η πρώτη κωμωδία εποχής του Γιώργου Λάνθιμου, μια καυστική ματιά πάνω στην ιστορία της βρετανικής βασιλείας. Είναι επίσης και η πρώτη ταινία με την οποία ο Ελληνας σκηνοθέτης – που, σημειωτέον, υπήρξε μέλος της δημιουργικής ομάδας η οποία σχεδίασε την έναρξη και τη λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας του 2004 – σταδιακά ξεφεύγει από τη φόρμα με την οποία πρωτοσυστήθηκε, το «weird» σινεμά. Η γραφή του συνεχίζει να είναι σαφής και ξεκάθαρη κι οι ιστορίες του να παραμένουν σκοτεινές και δυσοίωνες, αλλά ταυτόχρονα μεταμορφώνονται σε κάτι περισσότερο οικείο, πολύ πιο φιλόξενο για το ευρύ κοινό.
Λίγα λόγια για την υπόθεση – στο «σύμπαν» ενός γυναικείου μυαλού
Στις αρχές του 18ου αιώνα, η Αγγλία βρίσκεται σε πόλεμο με τους Γάλλους. Σε κάθε περίπτωση, οι αγώνες πάπιας και η κατανάλωση ανανά παραμένουν δημοφιλή «σπορ» ανάμεσα στους γαλαζοαίματους. Η εύθραυστη Βασίλισσα Αν (ΟλίβιαΚόλμαν) καταλαμβάνει τον θρόνο και η στενή της φίλη Σάρα (ΡέιτσελΒάις) κυβερνά τη χώρα στη θέση της, ενώ ταυτόχρονα φροντίζει για την υγεία της Αν. Οταν μια νέα υπηρέτρια, η Αμπιγκέιλ (Εμα Στόουν), φτάνει στο παλάτι γίνεται αμέσως η αγαπημένη της Σάρα. Η Σάρα την παίρνει υπό την προστασία της και η Αμπιγκέιλ βρίσκει μια ευκαιρία να επιστρέψει στις αριστοκρατικές της ρίζες. Καθώς οι τακτικές του πολέμου καταναλώνουν όλο τον χρόνο της Σάρα, η Αμπιγκέιλ παίρνει τη θέση της Σάρα ως η πιο στενή φίλη της Βασίλισσας. Η φιλία τους της δίνει την ευκαιρία να κάνει πραγματικότητα τις φιλοδοξίες της και δεν θα αφήσει καμία γυναίκα, κανέναν άντρα και καμία πολιτική να σταθούν εμπόδιο στο δρόμο της…».
Γράφει το Flix για την ταινία του Γιώργου Λάνθιμου: «Κι αν σε άλλες ταινίες ψάχνουμε την καρδιά, στις ταινίες του Λάνθιμου υπερισχύει πάντα ο εγκέφαλος. Το Favourite μοιάζει με κύβο του Ρούμπικ που έχει στηθεί με ευφυΐα και ρίσκο. Ή, ακόμα πιο ταιριαστά, φαντάζει με κινηματογραφική σκακιέρα όπου τρεις βασίλισσες μας παρασύρουν στο σασπένς του τελικού ματ. Κι αν το δικό του χέρι σαφέστατα μετακινεί τα πιόνια, οι τρεις γυναίκες του στέκονται αυτόφωτα γοητευτικές – σύνθετες, σαρδόνιες, υπέροχες, απεχθείς, εύθραυστες, απάνθρωπες, ανελέητες, πονεμένες, εφιαλτικές, larger-than-life. Αστείες.
Η Εμα Στόουν είναι υπέροχη σ’ έναν ρισκέ ρόλο που τη θέλει πολύ διαφορετική, γκροτέσκα και τολμηρή και, για αυτό, ίσως ξανά οσκαρική. Η ΡέιτσελΒάις στέκεται ισοδύναμα δίπλα της και παραδίδει μία κόντρα-ερμηνεία από τον Αστακό – βγάζει μία αρσενική σχεδόν ενέργεια, μία σατανικά δυναμική περσόνα. Η συγκλονιστική ηθοποιός της ταινίας όμως (θα της δίναμε από τώρα το Οσκαρ Β’ Γυναικείου ρόλου) είναι αναμφίβολα η ΟλίβιαΚόλμαν. Ερμηνεύει τη Βασίλισσα Αννα με μία αφοπλιστική γκάμα εκφραστικών μέσων: τη γυναικεία ανασφάλεια, την ασχήμια, την αρρώστια με μια αξιολάτρευτη παιδικότητα. Τη ζήλια, την τοξικότητα, την κατάχρηση εξουσίας, με αφοπλιστική κακία.
Μία παραμορφωμένη καυστική ματιά στην ιστορία της βρετανικής βασιλείας – στα καπρίτσια των λίγων και την επιρροή τους στο μέλλον των λαών. Μία σαρκαστική διατριβή στη γυναικεία ψυχοσύνθεση. Μαθήματα βρετανικής ιστορίας με μία Ολα για την Εύα διάσταση – αυτή είναι η πρώτη κωμωδία εποχής του Γιώργου Λάνθιμου. Και του πάει πολύ».
Η πρώτη αφίσα της νέας ταινίας του Λάνθιμου
Η πρώτη αφίσα της νέας ταινίας του Γιώργου Λάνθιμου κυκλοφόρησε εν όψει της πρεμιέρας στις 23 Νοεμβρίου 2017 στις αμερικανικές αίθουσες από τη Fox Search light – σε σενάριο όχι δικό του και του στενού συνεργάτη του Ευθύμη Φιλίππου, αλλά των Ντέμπορα Ντέιβις και Τόνι Μακ Ναμάρα «προδίδοντας» τα πρώτης γραμμής ονόματα με τα οποία συνεργάστηκε σ’ αυτήν.
Μια ήδη πλούσια συλλογή βραβείων
Οπως ίσως γνωρίζουν άπαντες, αυτό το βραβείο προστίθεται σε μια ήδη πλούσια συλλογή του Γιώργου Λάνθιμου.
Το 2009, η ταινία του Κυνόδοντας κέρδισε το βραβείο Ένα Κάποιο Βλέμμα (PrixUnCertainRegard) στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών. Στις 25 Ιανουαρίου 2011 ανακοινώθηκε πως ο Κυνόδοντας είναι υποψήφιος για το Οσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας 2010. Στις 10 Σεπτεμβρίου 2011 τιμήθηκε με το Βραβείο Osella Καλύτερου Σεναρίου στο Φεστιβάλ της Βενετίας για την ταινία Αλπεις, ενώ το 2015 με το Βραβείο Κριτών του Φεστιβάλ Καννών για την ταινία Ο Αστακός.
Τα βραβεία του επίσημου διαγωνιστικού τμήματος του Φεστιβάλ Βενετίας
Βραβείο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι για νέο ηθοποιό: ΜπεϊκάλιΓκανάμπαρ, The Nightingale
Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής: The Nightingale της Τζένιφερ Κεντ
Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου: Τζόελ και ΙθανΚοέν, The Ballad of Buster Scruggs
Βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας: ΓουίλεμΝταφό, At Eternity’s Gate του ΤζούλιανΣνάμπελ
Βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας: Ολίβια Κόλμαν, The Favourite του Γιώργου Λάνθιμου
Αργυρό Λιοντάρι Σκηνοθεσίας: Ζακ Οντιάρ The Sister’s Brothers
Αργυρό Λιοντάρι Μεγάλο Bραβείο της Eπιτροπής: The Favourite του Γιώργου Λάνθιμου
Χρυσό Λιοντάρι: Roma, Αλφόνσο Κουαρόν
φωτο: Getty Images, REUTERS, FOX SEARCH LIGHT PICTURES