Το 1821 αλλιώς, θα μπορούσε να είναι ένας τίτλος που θα περιγράφει το πνεύμα των
εκδηλώσεων που ετοιμάζουν από τώρα οι πολιτιστικοί φορείς και οργανισμοί για την
επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση. Εκθέσεις, συναυλίες, παραστάσεις,
αλλά και πολλές συζητήσεις, αναθεωρήσεις και νέες προσεγγίσεις για την πιο σημαντική
χρονιά της νεοελληνικής ιστορίας, είναι μερικές από τις δράσεις που συγκέντρωσε η «Κ» σε
μια πρώτη ψηλάφηση της μεγάλης επετείου.

Εθνικό Ιστορικό Μουσείο

Εκθέσεις, εκδόσεις και εκπαιδευτικές δράσεις ετοιμάζει το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο σε ένα
πρόγραμμα εθνικής εμβέλειας, που θα κορυφωθεί τον Μάρτιο του 2021 με μια μεγάλη
επετειακή έκθεση στο μέγαρο της Παλαιάς Βουλής. Η έκθεση θα αναδείξει την
προετοιμασία, το ξέσπασμα, την ακτινοβολία και την παρακαταθήκη της Ελληνικής
Επανάστασης με κειμήλια του μουσείου και σπάνιο αρχειακό υλικό. Ενότητες της έκθεσης
θα παρουσιαστούν στη Θεσσαλονίκη και σε μεγάλες πόλεις της περιφέρειας, ενώ μια

πλωτή έκθεση θα περάσει με ιστιοφόρο από τα νησιά που είχαν ενεργό ρόλο στην
Επανάσταση και από τα λιμάνια της άγονης γραμμής.

Ίδρυμα της Βουλής

Σε συνεργασία με ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια, το Ιδρυμα της Βουλής εκπονεί από
το 2017 ένα πρόγραμμα δράσεων που περιλαμβάνει ερευνητικά έργα, εκδόσεις και
συνέδρια στους άξονες «Ιστορία – Αρχεία – Μνήμη». Μέσα στο 2019 και μέχρι το 2021
αναμένεται να παραδοθεί μια σειρά ερευνητικών έργων, όπως μια ψηφιακή πλατφόρμα με
τους τόπους μνήμης της Επανάστασης, τους αντιπροσώπους των Εθνοσυνελεύσεων και του
βουλευτικού σώματος, η υποδοχή των προσφύγων στην Ελλάδα διαχρονικά από το 1821
έως το 1989, ενώ θα εκδοθούν κείμενα μνήμης και ανθολόγιο κλέφτικων τραγουδιών αλλά
και μαρτυρίες, όπως του Χρήστου Βυζάντιου.

Γενικά Αρχεία του Κράτους

Νέα δεδομένα σε ψηφιακή μορφή θα διαθέσουν τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και το
Κέντρο Έρευνας για της Ανθρωπιστικές Επιστήμες, στο πλαίσιο της επετείου για το 1821. Τα
τεκμήρια του Αγώνα θα επεκταθούν, περιλαμβάνοντας τα αρχεία για το Εκτελεστικό Σώμα,

τη Διοικητική Επιτροπή, την Αντικυβερνητική Επιτροπή, τη Γραμματεία των Εσωτερικών, τη
Γραμματεία της Οικονομίας, το Εθνικό Ταμείο, τη Γραμματεία του Πολέμου κ.ά., ενώ θα
χαρτογραφηθούν οι αρχειακές πηγές που συνδέονται με το 1821. Σε συνεργασία με το
Ίδρυμα Ευγενίδου, θα διοργανωθεί έκθεση με θέμα «Η προσφορά της θάλασσας και της
ναυτιλίας στον Αγώνα του 1821» με τη χρήση αρχειακού υλικού και νέων τεχνολογιών.

Θεόφιλος, «Ο ήρωας Μάρκος Μπότσαρης», 1933. Αραιωμένο λάδι σε πανί 119,5×81 εκ.

Εθνική Βιβλιοθήκη

Στην ανάδειξη του έντυπου και αρχειακού υλικού για το 1821 που δεν είχε αξιοποιηθεί από
την ιστορική έρευνα, καθώς και στον πλούτο του Βιβλιολογικού Εργαστηρίου Φίλιππος
Ηλιού, προσανατολίζεται η Εθνική Βιβλιοθήκη. Προγραμματίζονται επίσης έργα υποδομής
που αφορούν ταξινομήσεις αρχειακών συλλογών, ψηφιοποιήσεις, καταλογογραφήσεις και
εκδόσεις αρχειακού υλικού. Η βιβλιοθήκη θα συνεργαστεί με το Κέντρο Έρευνας για τις
Ανθρωπιστικές Επιστήμες για την ψηφιοποίηση, επεξεργασία και δημοσίευση του Αρχείου
Αγωνιστών του 1821, που περιέχει περισσότερους από 20.000 φακέλους αγωνιστών, που
είχαν υποβληθεί για τη διεκδίκηση σύνταξης ή αποζημίωσης.

Εθνική Λυρική Σκηνή

Νέες παραγωγές όπερας και μπαλέτου, αναθέσεις έργων σε Έλληνες και ξένους συνθέτες
και συμπράξεις με σύνολα και διακεκριμένους καλλιτέχνες ετοιμάζει η ΕΛΣ, με τη δωρεά
του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για το ετήσιο πρόγραμμα της επετείου, που θα στοχεύει
στην ανάδειξη της διεθνούς εμβέλειας της Ελληνικής Επανάστασης και τη σύνδεσή της με
τις επαναστάσεις των μεγάλων ανεξάρτητων κρατών του σύγχρονου κόσμου. Στο ίδιο
πλαίσιο θα συνεχιστεί η συνεργασία με τον οργανισμό ΝΕΟΝ και θα εγκαινιαστεί ένας
ανοικτός διάλογος με καλλιτέχνες από την Τουρκία και άλλες χώρες.

Μουσείο Μπενάκη

Την επετειακή έκθεση «1821 πριν και μετά» έχει ανακοινώσει το Μουσείο Μπενάκη για το
2021, με τη σύμπραξη της Τράπεζας της Ελλάδος, της Εθνικής Τράπεζας και της Alpha Bank.
Η έκθεση στην Πειραιώς θα ξεκινάει από το 1770 και τα Ορλωφικά και θα ολοκληρώνεται
στο 1870. Συνολικά θα παρουσιαστούν περισσότερα από 1.000 τεκμήρια και έργα τέχνης
από τις συλλογές του μουσείου και των τριών τραπεζών.

Κρατική Ορχήστρα Αθηνών

Τον μουσικό κύκλο «Επαναστάσεις» θα εγκαινιάσει η ΚΟΑ στον καλλιτεχνικό
προγραμματισμό της περιόδου 2019-20 ξεκινώντας με αυτόν τον τρόπο τον εορτασμό των
200 ετών από την εθνική παλιγγενεσία. Η ορχήστρα θα διοργανώσει συναυλίες,
εκπαιδευτικές δράσεις και θα συμπράξει με άλλους φορείς ενόψει της επετείου, καθώς
σηματοδοτεί, εκτιμά η ΚΟΑ, την αρχή της νεοελληνικής τέχνης.

Θέατρο Τέχνης

Από το 2018 το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν ξεκίνησε μια σειρά δράσεων και εκδηλώσεων
με επίκεντρο την Ελληνική Επανάσταση, διατυπώνοντας ερωτήματα για τη σύγχρονη
Ελλάδα. Συζητήσεις, αναγνώσεις θεατρικών κειμένων, διαγωνισμός νέων θεατρικών έργων
θα κορυφωθούν σε μια θεατρική παραγωγή το 2021.
Γεννάδειος Βιβλιοθήκη

Στους επετειακούς εορτασμούς θα συμμετάσχει και η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη με μια ευρεία
έκθεση για τον αμερικανικό φιλελληνισμό, που βρήκε έκφραση στους μεγάλους πολιτικούς
της εποχής, όπως τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζέιμς Μονρόου, σε λογοτέχνες και ποιητές.

Ελευσίνα 2021

Η Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2021 θα προσεγγίσει την επέτειο
του 1821 εξετάζοντας τη σημασία της δημιουργίας εθνικών κρατών στην Ευρώπη από τον
19ο αιώνα μέχρι σήμερα, με επίκεντρο το έργο του Αλέξανδρου Μιστριώτη «Τοπικές
Ευρωπαϊκές Ιστορίες».
Πηγή: www.kathimerini.gr
Κείμενο: Μάρω Βασιλειάδου, Σάκης Ιωαννίδης