Ενα στα επτά παιδιά παγκοσμίως γεννιούνται με χαμηλό βάρος κάτω από 2,5 κιλά

Περίπου 20,5 εκατομμύρια μωρά γεννιούνται ετησίως στον κόσμο με πολύ χαμηλό βάρος
κάτω των δυόμισι κιλών και από αυτά πάνω από το 90% γεννιούνται σε χώρες χαμηλού και
μεσαίου εισοδήματος, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα, την πιο
ολοκληρωμένη του είδους της μέχρι σήμερα. Στην Ελλάδα η αναλογία είναι καλύτερη από
το διεθνή μέσο όρο, καθώς τα νεογέννητα έως 2,5 κιλά είναι σχεδόν το 9% του συνόλου
(ένα στα 11 παιδιά περίπου).

Περισσότερα από το 80% των περίπου 2,5 εκατομμυρίων νεογέννητων που πεθαίνουν κάθε
χρόνο, είναι χαμηλού βάρους, καθώς πολλά έχουν γεννηθεί πρόωρα. Όσα λιποβαρή μωρά
επιβιώσουν, έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να μείνουν κοντά και να έχουν χειρότερη υγεία
αργότερα στη ζωή τους, μεταξύ άλλων λόγω χρονίων παθήσεων όπως ο διαβήτης και η
καρδιαγγειακή νόσος.

Οι ερευνητές της Σχολής Υγιεινής & Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου, της Unicef και του
Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), με επικεφαλής τη δρα Χάνα Μπλενκόου, που
έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό "The Lancet Global Health", ανέλυσαν
στοιχεία για 148 χώρες και περισσότερους από 281 εκατομμύρια τοκετούς.

Η μελέτη δείχνει ότι διαχρονικά υπάρχει κάποια πρόοδος, αλλά όχι όση θα ήταν επιθυμητή,
όσον αφορά το βάρος των νεογέννητων. Ενώ το 2000 είχαν γεννηθεί 22,9 εκατομμύρια
μωρά βάρους έως 2,5 κιλών (ποσοστό 17,5% των συνολικών γεννήσεων), το 2015 ο αριθμός
τους είχε μειωθεί στα 20,5 εκατομμύρια (ποσοστό 14,6%).

Όμως η μέση ετήσια μείωση 1,2% στις γεννήσεις μωρών χαμηλού βάρους κατά την περίοδο
2000-2015 δεν είναι ούτε καν η μισή από το στόχο της μείωσης κατά 2,7% ετησίως που έχει
θέσει ο ΠΟΥ από το 2012, προκειμένου να υπάρξει μια μείωση κατά 30% των γεννήσεων
χαμηλού βάρους έως το 2025.

Σχεδόν τα τρία τέταρτα των μωρών βάρους έως 2,5 κιλών γεννιούνται στη Νότια Ασία και
στην υποσαχάρια Αφρική. Όμως η πρόοδος -μείωση του ποσοστού των λιποβαρών μωρών-
είναι αργή (μόνο 0,01% ετησίως κατά μέσο όρο) ακόμη και σε ανεπτυγμένες χώρες όπως η

Βρετανία (ποσοστό μωρών χαμηλού βάρους 7%), η Αυστραλία (6,5%) και οι ΗΠΑ (8%), ενώ
στη Σουηδία το ποσοστό είναι μόνο 2,4%.

Στην Ελλάδα το ποσοστό των μωρών χαμηλού βάρους, σύμφωνα με τη μελέτη, υποχώρησε
ελαφρά από το 9% το 2000 στο 8,7% το 2015. Η θέση της χώρας μας στη διεθνή κατάταξη
ήταν 36η το 2015, από 46η το 2000.

Παράγοντες που ευνοούν τη γέννηση μωρού χαμηλού βάρους, είναι η πολύ μικρή ή πολύ
μεγάλη ηλικία της μητέρας, οι πολλαπλές κυήσεις, οι επιπλοκές της εγκυμοσύνης, οι
χρόνιες ασθένειες της μητέρας (π.χ. υπέρταση), οι λοιμώξεις (π.χ. ελονοσία), η ανεπαρκής
διατροφή, η έκθεση σε περιβαλλοντική ρύπανση, η χρήση καπνού και αλκοόλ κ.α. Στις
περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες το χαμηλό βάρος του μωρού συνήθως σχετίζεται με τον
πρόωρο τοκετό πριν την 37η εβδομάδα της κύησης.

«Οι κυβερνήσεις κάνουν πολύ λίγα πράγματα για να μειώσουν τις γεννήσεις μωρών
χαμηλού βάρους. Βλέπουμε πολύ μικρή αλλαγή μέσα σε 15 χρόνια, ακόμη και στις χώρες
υψηλού εισοδήματος, όπου το χαμηλό βάρος του μωρού συχνά οφείλεται στον πρόωρο
τοκετό εξαιτίας της μεγάλης ηλικίας της μητέρας, του καπνίσματος, των καισαρικών που
δεν δικαιολογούνται για ιατρικούς λόγους και των θεραπειών υπογονιμότητας που
αυξάνουν τον κίνδυνο πολλαπλών γεννήσεων. Αυτά είναι τα θέματα που οι κυβερνήσεις
των πλούσιων χωρών πρέπει να αντιμετωπίσουν», δήλωσε η δρ Μπλενκόου και κάλεσε να
υπάρξει ενεργοποίηση της διεθνούς κοινότητας προς αυτή την κατεύθυνση.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Δράσεις για παιδιά το Πάσχα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Tο Εθνικό Αρχαιολογικό Mουσείο προσκαλεί τους μικρούς επισκέπτες να πάρουν μέρος στις
ειδικά σχεδιασμένες εκπαιδευτικές του δράσεις για τις πασχαλινές διακοπές.

Με τις δράσεις αυτές, τα παιδιά θα αξιοποιήσουν τον ελεύθερο χρόνο τους,
ενεργοποιώντας τη φαντασία και αναπτύσσοντας τη δημιουργικότητά τους. Φέτος θα
έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν σε εκπαιδευτική δράση για την αρχαία ομορφιά με
αφορμή τη νέα περιοδική έκθεση του Μουσείου «Οι αμέτρητες όψεις του Ωραίου», η
οποία θα συνοδεύεται από εικαστικό εργαστήρι.

Οι μικροί μας φίλοι θα περιηγηθούν στην περιοδική έκθεση και θα παρατηρήσουν από
κοντά τα αντικείμενα που σχετίζονται με τις διαφορετικές εκφράσεις της αισθητικής στο
πέρασμα των αιώνων με την καθοδήγηση αρχαιολόγου. Θα συλλέξουν πληροφορίες για την
ομορφιά στις αρχαίες κοινωνίες και θα αποκαλύψουν μέσα από τις παραστάσεις των
αγγείων τους αρχαίους μύθους που μιλούν για αυτήν. Τέλος, με τη βοήθεια της ζωγράφου
του Μουσείου θα συμμετάσχουν σε εικαστικό εργαστήρι κατασκευάζοντας τα δικά τους
έργα τέχνης εμπνεόμενα από τα σχετικά εκθέματα.
Ημέρες και Ώρα διεξαγωγής:

-Μ. Δευτέρα 22 Απριλίου 2019 για παιδιά ηλικίας 6-8 ετών, 11:00 – 12:30
Εκπαιδευτική δράση με εργαστήρι «Η ωραία Μυκηναία»

– Μ. Τετάρτη 24 Απριλίου 2019 για παιδιά ηλικίας 9-12 ετών, 11:00 – 12:30
Εκπαιδευτική δράση με εργαστήρι «Η Τιμοκρίτη αναζητά τα μυστικά της ομορφιάς»

Αριθμός παιδιών ανά δράση: 25

Πηγή: www.culturenow.gr

Οι αρνητικές συνέπειες του πρόχειρου φαγητού στους εφήβους

Οποιοδήποτε τρόφιμο που δεν έχει ή έχει πολύ μικρή θρεπτική αξία εμπίπτει στην
κατηγορία των πρόχειρων φαγητών (junk food). Οι περισσότεροι διατροφολόγοι θεωρούν
το πρόχειρο και γρήγορο φαγητό ως ανθυγιεινό και επιβλαβές. Μερικά από τα δημοφιλή
πρόχειρα φαγητά που ο έφηβος σας μπορεί να προτιμά σταθερά έναντι του σπιτικού
φαγητού είναι και τα burgers, λουκάνικα, καραμέλες, σόδες, πίτσες κ.ά..
Αρνητικές συνέπειες στην υγεία του εφήβου

Τα περισσότερα πρόχειρα φαγητά έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, αλάτι ή λίπος
και ως εκ τούτου τον κάνουν να νιώθει (στιγμιαία) χορτασμένος και με ενέργεια. Μερικές
έρευνες επισημαίνουν ότι ο εθισμός στο πρόχειρο φαγητό δεν είναι εύκολο να ξεπεραστεί.
Οι συνέπειες του junk food στην υγεία των εφήβων μπορεί να είναι σημαντικές.
Παχυσαρκία

Μια από τις πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες από τη συχνή κατανάλωση πρόχειρου
φαγητού είναι η παχυσαρκία καθώς αυτό περιέχει μεγάλες ποσότητες ζάχαρης, θερμίδων
και λίπους. Ο εθισμός στο πρόχειρο φαγητό οδηγεί σε αύξηση του σωματικού βάρους. Η
παχυσαρκία μπορεί να προκαλέσει ιατρικά προβλήματα όπως ο διαβήτης, ο καρκίνος ή ο
πόνος στις αρθρώσεις αργότερα.

Υψηλή αρτηριακή πίεση

Τα περισσότερα πρόχειρα φαγητά έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο. Η τακτική
κατανάλωση μπορεί να αυξήσει σημαντικά τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης του εφήβου. Η
υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να οδηγήσει σε άλλα προβλήματα υγείας, όπως καρδιακή
προσβολή και ακόμη και εγκεφαλικό επεισόδιο. Οι ειδικοί υγείας συστήνουν όχι
περισσότερο από 2400 mg νατρίου την ημέρα για τον έφηβο.
Ανεπαρκής ανάπτυξη

Ο έφηβος θα κερδίσει περίπου το 20% του ύψους του και περίπου το 50 % του βάρους του
κατά τη διάρκεια της εφηβείας. Ωστόσο, εάν ο έφηβός καταναλώνει κυρίως πρόχειρο

φαγητό, μπορεί να υποφέρει από ανεπάρκεια θρεπτικών ουσιών κάτι που μπορεί να
εμποδίσει την ανάπτυξή του.
Στοματική υγεία

Τα γρήγορα τρόφιμα και τα αεριούχα ποτά είναι συνήθως μια αποθήκη ζάχαρης. Η τακτική
κατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε φθορά των δοντιών και ασθένεια των ούλων.
Προβλήματα συγκέντρωσης και κόπωση

Εάν ο έφηβος σας τσιμπολογάει τακτικά πρόχειρο φαγητό σημαίνει ότι δεν καταναλώνει
υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή. Ελλείψει πρόσληψης των απαραίτητων βιταμινών και
μετάλλων, ο έφηβος μπορεί να υποφέρει από υπερβολική κόπωση. Μπορεί να αισθάνεται
υπνηλία ακόμη και μετά από έναν καλό ύπνο. Η συνεχής κόπωση μπορεί να μειώσει τα
επίπεδα συγκέντρωσης του εφήβου σας.
Συμβουλές

Το παιδί σας υποφέρει από πολλές ορμονικές αλλαγές και δείχνει ταχεία ανάπτυξη και
εξέλιξη καθώς μετατρέπεται σε έφηβο. Συζητήστε με τον έφηβο σας σχετικά με τα οφέλη
της υγιεινής διατροφής και τις αρνητικές επιπτώσεις των πρόχειρων φαγητών.

Συμπεριλάβετε τον έφηβο σας στη διαδικασία μαγειρέματος. Συνδυάστε τα υγιεινά
τρόφιμα και δημιουργήστε ελκυστικά πιάτα: αυτό θα κάνει τον έφηβο να δει με άλλο μάτι
το σπιτικό φαγητό.

Πηγή: www.mothersblog.gr

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΥΤΙΣΜΟΥ 2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

 

Από το 2008, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, καθιερώθηκε πως κάθε χρόνο,
θα γιορτάζεται στις 2 Απριλίου η Ημέρα Ευαισθητοποίησης και Ενημέρωσης για τον
Αυτισμό.

Μια ημέρα που σκοπός της είναι να ενημερώσει την παγκόσμια κοινή γνώμη για τον
αυτισμό και τα βήματα που πρέπει να γίνουν για την ομαλή ένταξη των ατόμων αυτών στην
κοινωνία.

Περισσότερο είναι αφιερωμένη στο παιδί με αυτισμό. Είναι μια πραγματικότητα που όλοι
φοβόμαστε καθώς η πάθηση αυτή έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια. Ερευνες
δείχνουν πως περίπου 1 στα 150 παιδιά είναι αυτιστικό.

Ωστόσο, δεν χρειάζεται να φοβόμαστε. Η ενημέρωση είναι το παν ώστε να μπορούν αυτά
τα παιδιά που είναι όπως όλα τα υπόλοιπα, να ενταχθούν στην κοινωνία μας.

Σύμφωνα με το logotherapeia.com.gr, ο αυτισμός:

1. Είναι μια σύνθετη διαταραχή που χαρακτηρίζεται κυρίως από δυσκολία στην επικοινωνία
και/ή στις κοινωνικές δεξιότητες από την παιδική ηλικία.

2. Έως και σήμερα δεν υπάρχουν βιολογικές ενδείξεις ή ιατρικά τεστ για τον αυτισμό. Οι
διαγνώσεις βασίζονται σε συμπεριφορές οι οποίες παρουσιάζονται σε συνδυασμούς κατά
την πρώτη παιδική ηλικία.

3. Τα ποσοστά αυτιστικών ατόμων αυξάνονται συνεχώς και ραγδαία αγγίζοντας ο
δεκαπλάσιο από το 1980 με 1 στα 88 παιδιά (στην Αμερική) να παρουσιάζουν κάποια
συμπτωματολογία του αυτισμού.

4. Ο αυτισμός εμφανίζεται σχεδόν 4 φορές πιο συχνά στα αγόρια.

5. Η αιτιολογία του αυτισμού είναι ακόμη άγνωστη παρόλο που αρκετοί πλέον πιστεύουν
ότι είναι πολύ-παραγοντική με συνδυασμό γενετικών παραγόντων και περιβάλλοντος.

6. Ενώ δεν μιλάμε για θεραπεία, μπορεί να υπάρξει τεράστια βελτίωση με την κατάλληλη
παρέμβαση σε πρώιμη ηλικία. Η λεγόμενη «πρώιμη παρέμβαση» μας δίνει τη καλύτερη
πρόγνωση σήμερα.

7. Ο αυτισμός έχει φάσμα. Τα τελευταία παγκόσμια διαγνωστικά κριτήρια μιλούν για ένα
φάσμα συμπτωματολογίας (συμπεριφορών) οι οποίες χρειάζονται σωστό εντοπισμό και
έπειτα παρέμβαση.

8. Τα παιδιά με αυτισμό δεν είναι απαραίτητα λιγότερο ή περισσότερο ευφυή από άλλα.
Μπορούν να έχουν λιγότερες ή περισσότερες κλίσεις από τα παιδιά της ηλικίας τους με
υψηλά ποσοστά σε μαθηματικά, μουσική ή στην οπτική αντίληψη.

9. Μετρούνται πολλές και διαφορετικές μέθοδοι παρέμβασης για τον αυτισμό. Κάθε μια
από αυτές έχει/δεν έχει επιστημονικά δεδομένα να την υποστηρίζουν και κάθε μια έχει
υποστηρικτές και αντιμαχόμενους.

10. Κάθε παιδί (ενήλικας) με αυτισμό, είναι διαφορετικό, όπως ακριβώς συμβαίνει με όλα
τα παιδιά (ανθρώπους).

11.Η οικογένεια (περιβάλλον) παίζει τεράστιο ρόλο στην εξέλιξη του αυτιστικού παιδιού.
Έρευνες αποδεικνύουν τις πολλές ώρες εκπαίδευσης που χρειάζονται για την καλύτερη
πρόγνωση γι' αυτό και η συμμετοχή της οικογένειας είναι καταλυτική.

12. Υπάρχουν αυτιστικοί άνθρωποι και παιδιά ανάμεσά μας που δεν μπορούμε να τους
αναγνωρίσουμε ως ανθρώπους με κάποια διαταραχή καθώς έχουν μάθει να διαχειρίζονται
εξαιρετικά καλά τις δυσκολίες τους.

13. Τα παιδιά με αυτισμό μπορούν να μιλήσουν, μπορούν καταλάβουν, μπορούν να
μάθουν. Δεν αμφισβητούμε τις δυνατότητες, μπορεί όμως να μη βρούμε εμείς τον τρόπο να
τις επικοινωνήσουμε και να τις διδάξουμε.

14. Η οικογένεια του αυτιστικού ατόμου περνάει μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο κατά τη
πρώτη διάγνωση και μέχρι τη συνειδητοποίηση της διαταραχής και της συμπτωματολογίας.
Οφείλουμε να είμαστε υποστηρικτικοί και βοηθητικοί.

15. Ο αυτισμός μας αφορά όλους! Πρόκειται για άτομα με κάποια ιδιαίτερα
χαρακτηριστικά τα οποία είναι ενεργά μέλη της κοινωνίας όπως όλοι μας. Είναι γείτονές
μας, μαθητές μας, συμμαθητές των παιδιών μας, συνάδελφοί μας, συμφοιτητές μας,
καθηγητές και προϊστάμενοί μας. Κάθονται δίπλα μας στο λεωφορείο, παίζουν στη παιδική
χαρά της γειτονιάς μας, ψωνίζουν από το ίδιο σούπερ μάρκετ. Έχει περισσότερες
πιθανότητες από όσες φαντάζεσαι να συναναστραφείς στη ζωή με ένα αυτιστικό άτομο, μη
κλείνεις τα μάτια, ενημερώσου!
Πηγή: www.autism-evros.gr

Το ελληνικό παιδικό βιβλίο και η Επανάσταση του 1821, Της Μένης Πουρνή

Η πλούσια ελληνική ιστορία έχει αποτελέσει αφορμή και υπόβαθρο για τη δημιουργία
σημαντικών λογοτεχνικών έργων. Ήδη από τη ελληνιστική εποχή όπου κάνει την εμφάνισή
του το μυθιστόρημα ως ξεχωριστό λογοτεχνικό είδος, το ιστορικό στοιχείο είναι παρόν
σχεδόν από την αρχή ακόμη και στις υποθέσεις των μυθιστορημάτων με καθαρά
μυθολογικό ή φαντασιακό χαρακτήρα. Με την ισχυροποίηση και κυριαρχία του από τον 19 ο
αιώνα και μετά γνωρίζει μεγάλη διάδοση και αποκτά φανατικούς αναγνώστες. Ο
συγγραφέας του πρώτου καθαρά ιστορικού μυθιστορήματος θεωρείται ο Άγγλος σερ
Γουόλτερ Σκοτ με το έργο του «Ιβανόης» (1814), το οποίο δημιούργησε μία ολόκληρη
σχολή. Στην Ελλάδα η αρχή γίνεται από τον Σπυρίδωνα Ζαμπέλιο με το έργο του «Ο
αυθέντης του Μορέως» (1850).
Σύμφωνα με τη συγγραφέα Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου: «Οι συγγραφείς που
γράφουν ιστορικά μυθιστορήματα οφείλουν να παρουσιάζουν τα γεγονότα με όσο γίνεται
μεγαλύτερη αντικειμενικότητα και ειλικρίνεια, χωρίς να τα ωραιοποιούν ή να
εξιδανικεύουν κάποιες πράξεις και να θεοποιούν ιστορικά πρόσωπα, αλλά και χωρίς να
κόβουν ή να μεγαλοποιούν τα ιστορικά γεγονότα, προκειμένου να εξυπηρετούνται
διάφορα συμφέροντα μεταξύ χωρών». Ο Butterfield υποστηρίζει ότι υπάρχουν δύο τρόποι
με τους οποίους μπορεί ένας συγγραφέας να χειριστεί την ιστορία: α) ο στατικός, σύμφωνα
με τον οποίο μια παλαιότερη εποχή περιγράφεται ως μακρινή χώρα και απλά
αναπαράγεται ένα στατικό πορτρέτο της εποχής και β) ο δυναμικός, σύμφωνα με τον οποίο
περιγράφονται και αναλύονται οι συνθήκες που κυριαρχούσαν την εποχή αυτή.
Προκύπτουν, έτσι, δύο τύποι ιστορικών μυθιστορημάτων: α) εκείνα που απλά φωτίζουν την
ιστορία μιας περιόδου και διευκρινίζουν τις επικρατούσες συνθήκες και β) εκείνα που, από
μόνα τους, αποτελούν ιστορική αφήγηση. Η ιστορία, δηλαδή, μπορεί να παρέχει στο
συγγραφέα τον κόσμο της αφήγησής του, την υπόθεση, την ιδέα για την υπόθεση και το
θέμα.
Η υπόθεση του ιστορικού βιβλίου θα πρέπει να αναφέρεται σε γεγονότα που να απέχουν
μία ή δύο γενιές από την εποχή του συγγραφέα ώστε να αποδίδεται όσο το δυνατόν πιο
αντικειμενικά η ιστορική αλήθεια (Adamson και Hagg). Ο συγγραφέας που θα ασχοληθεί με
το ιστορικό μυθιστόρημα είναι απαραίτητο να κατέχει την ιστορική εποχή και τα πρόσωπα
που προσπαθεί να ζωντανέψει (Αναγνωστόπουλος B.) και με το δικό του τρόπο να
συνδυάσει τα ιστορικά γεγονότα με τα μυθιστορηματικά στοιχεία, για να πλάσει το μύθο
του. Τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν μπορεί να είναι φανταστικά, ωστόσο, το σκηνικό
στο οποίο τοποθετούνται είναι αληθινό και πρέπει να αποτυπώνεται με ακρίβεια
(Butterfield).
Οι νεαροί αναγνώστες, μέσα από τα ιστορικά, κυρίως, λογοτεχνήματα που αναφέρονται σε
ιστορίες διαφορετικών περιόδων, οι οποίες περιλαμβάνουν μύθους και θρύλους, ιστορίες
για ιστορικά γεγονότα, μαρτυρίες ιστορικών γεγονότων ή φανταστικές ιστορίες από το
παρελθόν, θα αναπτύξουν μία αντίληψη του παρελθόντος, που θα τους βοηθήσουν όχι

μόνο να διαχωρίσουν την πραγματικότητα από τη φαντασία, αλλά και να γνωρίσουν
συγκεκριμένες ιστορικές στιγμές του τόπου τους (Σακκής & Τσιλιμένη).
Ο Αγώνας των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία που εθιμοτυπικά γιορτάζεται κάθε χρόνο στις
25 Μαρτίου έδωσε αφορμή για την δημιουργία πολλών παιδικών βιβλίων με σχετικά
θέματα, κυρίως την τελευταία πεντηκονταετία. Ο Τάκης Λάππας πρωτοστάτησε στην
συγκεκριμένη θεματολογία γράφοντας δεκάδες βιβλία με πορτρέτα κυρίως πρωταγωνιστών
της Επανάστασης αλλά και σημαντικών γεγονότων του Ξεσηκωμού όπως «Νικηταράς ο
Τουρκοφάγος», «Παπαφλέσσας», «Πατροκοσμάς», «Δοξασμένη Έξοδος», «Μικροί Ήρωες
του ‘21», «Φιλέλληνες του ‘21», «Ο ήρωας της Αλαμάνας» και πολλά ακόμη. Ο Άλκης
Τροπαιάτης έγραψε αρκετά βιβλία σχετικά με την περίοδο της Επανάστασης. Αναφέρουμε
ενδεικτικά: «Άγια Νύχτα», «Στα χρόνια της σκλαβιάς», «Το μεγάλο Εικοσιένα», «Το
παιδομάζωμα».
«Το μυστικό των Φιλικών» της Νίτσας Τζώρτζογλου μας μεταφέρει την ιστορία της
δημιουργίας της Φιλικής Εταιρείας μέσα από τα ματιά ενός μικρού αγοριού, του Παντελή,
που ζει στο σπίτι του Αθανάσιου Τσακάλωφ χωρίς εξωραϊσμούς και εθνικές εξάρσεις. Στο
βιβλίο της «Ένας Σιναπόσπορος , έναν καιρό στο Μεσολόγγι», ο Θανάσης ένα αγόρι που ζει
στο Μεσολόγγι βοηθά τους πολιορκημένους αγωνιστές μεταφέροντας μηνύματα και
γίνεται η αφορμή να σωθεί το Μεσολόγγι στην πρώτη πολιορκία. Στο μυθιστόρημα της
Γαλάτειας Σαράντη «Στη χαραυγή της λευτεριάς-Οι μπαρουτόμυλοι της Δημητσάνας», ο
Κωνσταντής, ένα φτωχό και αγράμματο αγόρι, έρχεται κοντά στο δρόμο της γνώσης,
συμμετέχει στα πολεμικά γεγονότα και σώζει τους μπαρουτόμυλους της Δημητσάνας.
Ένα πανόραμα των γεγονότων από την Άλωση ως την Επανάσταση του 1821 μας προσφέρει
η Γαλάτεια Γρηγοριάδου-Σουρέλη με το βιβλίο της «Το δαχτυλίδι του αυτοκράτορα». «Ο
μικρός μπουρλοτιέρης» αφηγείται τις περιπέτειες του μικρού αγωνιστή Λευτέρη που
δουλεύει στα μπουρλότα μαζί με τον Κανάρη. Επίσης έχει γράψει μία μυθιστορηματική
βιογραφία για τον Ρήγα Φεραίο και πορτρέτα των αγωνιστών της Επανάστασης με τίτλο «Οι
ρίζες της λευτεριάς». «Το ταξίδι στ’ Ανάπλι» της Ελένης Βαλαβάνη αποτελεί μία σύνθεση
παρόντος και παρελθόντος καθώς με ήρωα ένα αγόρι που μετακομίζει στο Ναύπλιο λόγω
της μετάθεσης του πατέρα του μαθαίνει πολλά για το Ναύπλιο την εποχή της Επανάστασης.
«Ο Αργείος Εσπερινός» του Γιάννη Μπάρτζη αποτελεί ένα βιβλίο με τη πιο πρωτότυπη
θεματολογία που έχουμε δει σχετικά με την Επανάσταση του 1821. Ο 11χρονος Γάλλος
Ζούλιους βρίσκεται μαζί με τους γονείς του στην επαναστατημένη Πελοπόννησο,
ακολουθώντας το εκστρατευτικό σώμα του Μαιζών από τον Σεπτέμβριο του 1828 έως τον
Μάιο του 1829. Καταγράφει τις εμπειρίες και τις εντυπώσεις του από μια ρημαγμένη
Ελλάδα πολύ διαφορετική από εκείνη που με βάση το αρχαίο της μεγαλείο είχε πλάσει στη
φαντασία του. Μερική αναφορά στην Επανάσταση βρίσκουμε και στο βιβλίο της Λότης
Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου «Η προφητεία του κόκκινου κρασιού». Η ηρωίδα Όλγα
Νόιγκερ σε ένα ταξίδι με τον πατέρα της στο Μελένικο μαθαίνει για τη σχέση της
οικογένειάς της με τον Ρήγα Φεραίο.
Ο «Λουκής Λάρας» του Δημητρίου Βικέλα αναφέρεται στην προσπάθεια μιας οικογένειας
από την Χίο να ξεφύγει από τις σφαγές που διέπραξαν οι Τούρκοι στο νησί το 1822. Αν και η
γλώσσα είναι κάπως δύσκολη αξίζει να διαβαστεί από τα παιδιά μεγαλύτερων ηλικιών. Ο

Γιάννης Βλαχογιάννης αναφερόμενος σε ένα ευρύτερο ηλικιακά κοινό έγραψε διηγήματα
για το 21 που μπορούν εύκολα να διαβαστούν από παιδιά όπως το «Έτσι ήτανε» και
«Άγουρα ανθίσματα». Χαρακτηριστικό είναι επίσης το διήγημα της Πηνελόπης Δέλτα
«Μισολογγίτικα Χριστούγεννα».
Η ιστορία και η παιδική λογοτεχνία ήταν ανέκαθεν αλληλέγγυοι συνοδοιπόροι και μία
μεγάλη πηγή δημιουργικότητας και έμπνευσης για να προσεγγίσουν τα παιδιά την ιστορία
πέρα από τον ξηρό τρόπο διδασκαλίας της στο σχολείο. Ο τρόπος προσέγγισης των
ιστορικών γεγονότων γίνεται όλο και πιο αντικειμενικός όσο περνούν τα χρόνια και η
ιστορική αλήθεια αποκαθίσταται.

Παιδί 1 έτους – 18 μηνών: Οι δραστηριότητες και τα παιχνίδια που βοηθούν την ανάπτυξη δεξιοτήτων του

Το παιδί σας πια μπορεί να περπατάει μόνο του και αισθάνεται περήφανο γι’ αυτό.
Του αρέσει να εξερευνάει τα πάντα και να ανακαλύπτει πως τα πράγματα ταιριάζουν ή
διαφέρουν μεταξύ τους, πέφτουν και ισορροπούν.

Σύμφωνα με τον κ. Στέλιο Μαντούδη αναπτυξιακό εργοθεραπευτή, ξεκινάει η ηλικία κατά
την οποία το παιδί θα κάνει πολλά πράγματα και θα θέλει να δοκιμάζει. Σε αυτή την
περίοδο έχει ανάγκη να νιώσει ικανό και εμείς οφείλουμε να του δίνουμε συνεχώς κίνητρα
για να μας το αποδείξει. Αφιερώστε του χρόνο για παιχνίδι και επιβραβεύστε το κάθε φορά
που κάνει κάτι σωστά.
Ο παιδαγωγικός χαρακτήρας του παιχνιδιού

Τα παιχνίδια βοηθούν κάθε πλευρά της ανάπτυξης ενός παιδιού, επισημαίνει ο Στέλιος
Μαντούδης. Μέσα από αυτά το παιδί αναπτύσσει τόσο τις σωματικές, κοινωνικές,
γλωσσικές και γνωστικές του δεξιότητες, όσο και τη φαντασία του.

Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από το παιχνίδι, οπότε είναι σημαντικό
να τους προσφέρουμε παιχνίδια σχεδιασμένα για τις ικανότητές τους και το συγκεκριμένο
στάδιο ανάπτυξης στο οποίο βρίσκονται.

ΠΑΙΔΙ ΕΝΟΣ ΕΤΟΥΣ

Ζώα αγροκτήματος τι τρώει το κάθε ζώο: Οδηγίες παιχνιδιού: Στο αγρόκτημα υπάρχουν
πολλά ζώα. Κάθε ζώο όμως έχει μια αγαπημένη τροφή, π.χ. χορτάρι, καλαμπόκι, καρότο.
Έλα να βρούμε την αγαπημένη τροφή του κάθε ζώου. Βάζουμε τις κάρτες ανακατεμένες και
ενώνουμε αυτά που ταιριάζουν.

Εικόνες lotto: Οδηγίες παιχνιδιού: Το παιδί βάζει μπροστά του τον πίνακα με τις 9 εικόνες.
Τις μικρές κάρτες τις βάζουμε στοιβαγμένες. Το παιδί διαλέγει την πρώτη κάρτα και την
τοποθετεί πάνω από την ίδια εικόνα. Όταν βρει όλες τις κάρτες κερδίζει. Ταύτιση εικόνων
και κατάκτηση εννοιών.

Ξεχωρίζω και μετρώ: Τοποθετεί το παιδί μπροστά του την ξύλινη βάση με τους
χρωματιστούς κυλίνδρους. Πρώτα, του ζητάμε να τους βγάλει από τη θέση τους και στη
συνέχεια να τους ξανατοποθετήσει βάζοντας μαζί το κάθε χρώμα. Αν το παιδί δε γνωρίζει
τα χρώματα του ζητάμε να βάλει το ίδιο. Βάλε το ίδιο δείχνοντας.

Κάνω συνδυασμούς. Το παιδί σας αρχίζει να ομαδοποιεί τα παιχνίδια του και να κάνει
συνδυασμούς. Βοηθήστε το να ταξινομήσει τα παιχνίδια και να τα διαχωρίσει σε
κατηγορίες. Π.χ. ζωάκια, αυτοκινητάκια.

Ταιριάζοντας στο πλαίσιο:Το παιδί σας αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι τα αντικείμενα μπορεί
να είναι μικρότερα ή μεγαλύτερα το ένα συγκριτικά με το άλλο. Προσφέρετέ του μια
ποικιλία από απλά ξύλινα παζλ και ενσφηνώματα που ενσωματώνονται σε πλαίσια για να
το βοηθήσετε να καταλάβει πως τα αντικείμενα ταιριάζουν μεταξύ τους.

Δράση- Αντίδραση: Το παιδί σας λατρεύει να προκαλεί μια επίδραση στα πράγματα. Δώστε
του παιχνίδια που εκτινάσσονται ή σετ δραστηριοτήτων που δίνουν ανατροφοδότηση με
κουτιά που ανοίγουν και φώτα που αναβοσβήνουν και θα παρατηρήσει ότι οι κινήσεις του
προκαλούν μια αντίδραση.
Η γνώμη του ειδικού

Τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού είναι χρόνος εξαιρετικών δυνατοτήτων. Γι΄ αυτό οι
γονείς πρέπει να αξιοποιούν κάθε λεπτό μαζί του και να κάνουν δραστηριότητες από
κοινού που αποτελούν πηγή ικανοποίησης για το παιδί και συμβάλλουν στην εξέλιξή του
και στην ολόπλευρη ανάπτυξή του σε όλους τους τομείς, γνωστικό, ψυχοκινητικό και
συναισθηματικό.

Κείμενο: Στέλιος Μαντούδης
Αναπτυξιακός Εργοθεραπευτής
Επιστημονικά Υπεύθυνος των Αναπτυξιακών Κέντρων Mandou
Πηγή: www.mothersblog.gr

ΟΙ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Η ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΑΜΑ! Της Μένης Πουρνή

Η προσχολική ηλικία των παιδιών είναι συνυφασμένη με την μεταβατική εκείνη περίοδο
που βοηθά τα παιδιά να διευρύνουν τους κοινωνικούς τους ορίζοντες αλλά και να
προετοιμαστούν σιγά-σιγά για την κυρίως σχολική ζωή τους. Κατά καιρούς έχουν
διατυπωθεί διάφορες απόψεις σχετικά με τους τρόπους προσέγγισης που πρέπει να
ακολουθούνται και να εφαρμόζονται προκειμένου να εξοικειωθούν με την ανάγνωση αλλά
και να αγαπήσουν το λογοτεχνικό βιβλίο.
Η επαφή του παιδιού με το βιβλίο μπορεί να ξεκινήσει, σύμφωνα με τους ειδικούς, από τη
γέννησή του με την προφορική γλώσσα. Το βρέφος ακούγοντας τους ανθρώπους του
κοινωνικού του περιβάλλοντος-τους γονείς του, τον πρώτο καιρό-να μιλούν τόσο στο ίδιο
όσο και μεταξύ τους μαθαίνει σταδιακά τη δομή κα τη λειτουργία της γλώσσας ώστε
σταδιακά να αρχίσει να επικοινωνεί μαζί τους. Αργότερα θα είναι σε θέση να συνδέσει τα
μαύρα στίγματα που είναι τυπωμένα στο χαρτί με τις λέξεις που ήδη χρησιμοποιεί καθώς
μιλάει. Το ίδιο ισχύει και όταν ακούνε κάποιον μεγαλύτερο να τους διαβάζει ένα βιβλίο.
Η θεωρία που υποστηρίζει πως τα παιδιά προσχολικής ηλικίας αν δεχτούν πλούσια
ερεθίσματα από το περιβάλλουν τους θα έχουν πολύ καλές επιδόσεις κατά τη διάρκεια της
μετέπειτα σχολικής ζωής τους ονομάζεται αναδυόμενος γραμματισμός. Όπως αναφέραμε
ήδη, η διαδικασία αυτή ξεκινά ήδη με τη γέννηση του παιδιού, ωστόσο όσο περισσότερα
ερεθίσματα και εμπειρίες συλλέγουν τόσο ομαλότερα θα προσαρμοστούν στις απαιτήσεις
της σχολικής ζωής και θα αγαπήσουν το εξωσχολικό διάβασμα. Οι σύγχρονες θεωρίες
μάθησης έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως η ικανότητα ομιλίας, ανάγνωσης και
γραφής αναπτύσσονται ταυτόχρονα και όχι ξεχωριστά, όπως πιστευόταν παλιότερα.
Η καθηγήτρια παιδικής λογοτεχνίας Αγγελική Γιαννικοπούλου αναφέρει πως ο ρόλος του
δασκάλου όταν το παιδί ξεκινήσει το σχολείο είναι μόνο συμπληρωματικός καθώς
μεγαλύτερη σημασία έχει η προεργασία που έχει γίνει στο σπίτι. Γι’ αυτό έχει μεγάλη
σημασία οι γονείς να ασχολούνται με το παιδί, να του παρέχουν αναγνωστικά ερεθίσματα
και να διαβάζουν ή να ξεφυλλίζουν μαζί τους βιβλία. Οι κοινές αυτές δραστηριότητες
μπορούν να ξεκινήσουν από περιοδικά και εφημερίδες και να φτάνουν μέχρι
εικονογραφημένα βιβλία με σύντομο κείμενο με μεγάλη γραμματοσειρά, κατάλληλα για
την προσχολική ηλικία. Ακόμη θα μπορούσε να γίνει προσέγγιση του βιβλίου μέσω του
παιχνιδιού.
Σπουδαίο ρόλο στο να κατευθυνθούν και να αγαπήσουν τα παιδιά φαίνεται να παίζουν και
οι πεποιθήσεις των γονέων σχετικά με την ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων. Αν οι γονείς
πιστεύουν στην ουσιαστική αξία της φιλαναγνωσίας η πεποίθηση αυτή θα μεταφερθεί και
στα παιδιά. Ρόλο-αν και όχι απόλυτα καθοριστικό-φαίνεται να παίζει και το μορφωτικό
επίπεδο της οικογένειας. Γονείς με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο θα ωθήσουν τα παιδιά
πιο σύντομα στο βιβλίο και μέσα από πιο λεπτομερείς διαδικασίες. Οι γονείς με
χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο ίσως το κάνουν λίγο αργότερα και με πιο απλούς τρόπους.

Έτσι τα παιδιά που προέρχονται από περιβάλλον με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο ίσως
έχουν στην αρχή κάποιο προβάδισμα που στη συνέχεια θα καλυφθεί και από τα άλλα παιδιά.
Ακολουθούν μερικές προτάσεις βιβλίων για παιδιά προσχολικής ηλικίας από μας.

ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ

ASTRID DESBORDES

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΟΚΚΙΝΟ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ:

Είναι ώρα νια ύπνο.
Η μαμά του Παύλου τον καληνυχτίζει με μια αγκαλίτσα.
– Καληνύχτα, αγάπη μου, του λέει.
– Μαμά, πες μου… θα μ' αγαπάς πάντα; ρωτά ο Παύλος.
– Ε, αφού ρωτάς, θα σου πω ένα μυστικό…, του απαντά η μαμά. […]

 

Η ΜΑΡΜΕΛΑΔΟΥ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΗΤΣΙΑΛΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ:

Ο νεαρός βασιλιάς συμπεριφέρεται σε όλους άδικα και σκληρά, ενώ κανείς,
όσο κι αν προσπαθεί, δεν μπορεί να μαλακώσει την καρδιά του.
Μόνο η φήμη για τις μαρμελάδες της Νίνας, που διασχίζει απ' άκρη σ' άκρη τη μεγάλη
πολιτεία, δίνει κάποια ελπίδα. Κι αν αυτό που ψιθυρίζει στ' αυτιά των ανθρώπων η
ταξιδιάρικη φήμη είναι αληθινό; Αν πραγματικά η Νίνα μπορεί ν' αλλάζει τα πιο δύσκολα
συναισθήματα των ανθρώπων; Αν στ' αλήθεια οι μαρμελάδες της είναι μαγικές;

 

ΚΟΙΜΗΣΟΥ, ΤΙΓΡΑΚΙ ΜΟΥ

MARY LOGUE

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ:

“Όλα τα πλάσματα στον κόσμο πηγαίνουν για ύπνο;” ρωτάει τους γονείς της ένα μικρό κορίτσι που δε νυστάζει καθόλου.

Από τα σαλιγκαράκια, που κουλουριάζονται στο καβούκι τους σαν κουβαράκια, μέχρι τις τεράστιες φάλαινες, που κολυμπούν αργά στριφογυρίζοντας σ’ έναν μεγάλο κύκλο στον ωκεανό. Όλα τα πλάσματα στον κόσμο πηγαίνουν για ύπνο!

Λαμπερό και μαγευτικό, το “Κοιμήσου, τιγράκι μου!” ενθαρρύνει τη γνωριμία με τον φυσικό κόσμο και κάνει τα γλυκά όνειρα να διαρκούν όλο το βράδυ. Για τρυφερές καληνύχτες!

 

Η ΣΚΥΛΙΤΣΑ ΜΑΣ Ο ΠΛΟΥΤΟ

ΛΟΤΗ ΠΕΤΡΟΒΙΤΣ-ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Χιλιοπαρακαλούσα τη μαμά να πάρουμε ένα σκυλάκι – σκυλίτσα προτιμούσα. Όμως η μαμά δεν ήθελε. Σκυλί, και μάλιστα θηλυκό, σε διαμέρισμα αποκλείεται, μου το ξέκοψε. Ώσπου ξαφνικά πραγματοποιήθηκε τ’ όνειρό μου. Ο μπαμπάς βρήκε ένα σκυλάκι που το είχαν εγκαταλείψει, το λυπήθηκε και το έφερε στο σπίτι. Και η μαμά δέχτηκε τελικά να το κρατήσουμε, γιατί τη βεβαίωσε ο μπαμπάς πως ήταν αρσενικό. Το τι έγινε από κει και ύστερα… θα το διαβάζετε και δε θα το πιστεύετε!

 

Η ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΟΤΟΥΛΑ

ΖΩΡΖ ΣΑΡΗ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Η κόκκινη κοτούλα σκαλίζει την αυλή και ξαφνικά βρίσκει ένα σπυρί σιτάρι!

-Ποιος θα σπείρει το σπυρί; Ρωτάει η κοτούλα.

-Όχι εγώ! Λέει η γαλοπούλα. Γλου γλου γλου γλου…

-Ούτε εγώ λέει η πάπια. Πα πα πα πα…

Θέλετε να μάθετε ποιος θα σπείρει το σπυρί, ποιος θα θερίσει, θ’ αλωνίσει και θ’ αλέσει το σιτάρι, για να φάει το ψωμί;

Η κόκκινη κοτούλα είναι η πιο εργατική, άραγε στο τέλος της ιστορίας θα είναι και χορτάτη;

 

ΤΟ ΔΩΡΟ ΤΗΣ ΠΑΠΛΩΜΑΤΟΥΣ

JEFF BRUMBEAU

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΓΚΥΡΑ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Ένα υπέροχο σύγχρονο παραμύθι που μιλά για τη χαρά της προσφοράς. Μια γενναιόδωρη μπαλωματού με μαγικά λες δάκτυλα, φτιάχνει τα πιο όμορφα παπλώματα του κόσμου και τα χαρίζει στους φτωχούς. Ένας άπληστος βασιλιάς, που μέσα στο παλάτι του έχει μαζεμένους όλους τους θησαυρούς του κόσμου, ψάχνει να βρει εκείνο που θα του χαρίσει έστω ένα χαμόγελο. Θα φτιάξει η παπλωματού ένα πάπλωμα για τον βασιλιά; Και ο βασιλιάς θα μάθει τι σημαίνει να προσφέρεις; Μπορεί η μπαλωματού να διδάξει στον βασιλιά την τέχνη της ευτυχίας; Και αυτός τελικά τι θα τους κάνει όλους αυτούς τους θησαυρούς που έχει μαζεμένους;

Ημέρα κατά της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού. Ας βάλουμε τέλος στο bullying!!

Ημέρα κατά της σχολικής βίας και του εκφοβισμού ή αλλιώς ημέρα κατά του bullying είναι
η 6η Μαρτίου, η οποία καθιερώθηκε πανελληνίως από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και
Θρησκευμάτων της Ελλάδος.

Δυστυχώς, το «bullying», είναι ένας όρος που ακούμε ολοένα και περισσότερο, αφού το
φαινόμενο εξαπλώνεται.

Bullying (σχολικός εκφοβισμός) είναι η επαναλαμβανόμενη και εσκεμμένη βίαιη
συμπεριφορά από συμμαθητές, εντός και εκτός σχολείου, με σκοπό την πρόκληση
σωματικού ή ψυχικού πόνου, σύμφωνα με την Εταιρία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού
και του Εφήβου. Ο εκφοβισμός μπορεί να αποτελείται από λεκτική βία, διάδοση φημών,
κλοπές, σωματική αλλά και σεξουαλική βία. Άνθηση παρουσιάζει και ο ηλεκτρονικός
εκφοβισμός, με την Ελλάδα να έρχεται δεύτερη με 26,8% ακολουθώντας την Ρουμανία.

Όταν τα παιδιά δεν μπορούν να μιλήσουν για αυτό που βιώνουν, καταλήγουν να το
σωματοποιούν. Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σε 2.427 παιδιά 16-18
ετών, που είναι θύματα bullying, αναφέρουν ότι έχουν προβλήματα ύπνου, ζαλάδες,
κόπωση και πόνου στη μέση. Το ίδιο ισχύει και για τους θύτες.

Αν το παιδί σας είναι θύμα bullying

Μιλήστε με το παιδί σας για το φαινόμενο του bullying πρώτα γενικά και μετά πιο ειδικά.
Ζητήστε του να μοιραστεί μία εμπειρία αν θέλει και μην κρίνετε. Κυρίως μην το πιέζετε να
εξομολογηθεί κάτι γιατί έτσι το φοβίζετε περισσότερο.

Το παιδί μπορεί να σας πει ότι είναι θύμα εκφοβισμού. Το πρόβλημα ξεκινά όταν το παιδί
δεν μιλά και πρέπει να το αντιληφθείτε από μόνοι σας. Μπορεί να έχει σημάδια στο σώμα
του, να μην τρώει ή κοιμάται καλά, να βρέχει το κρεβάτι του και να παραπονιέται για
πονοκέφαλο ή στομαχόπονο.

Μπορεί να μην θέλει να πάει στο σχολείο, να κάθεται περισσότερο με τους καθηγητές του,
να είναι μοναχικό και να δυσκολεύεται να μιλήσει στο σχολείο. Ως προς το συναισθηματικό
κομμάτι, μπορεί να δείχνει ξαφνικά πολύ νευρικό, λυπημένο, θυμωμένο ή μυστικοπαθές.
Εδώ χρειάζεται να δώσετε προσοχή, γιατί μπορεί να μην δέχεται bullying, αλλά να υπάρχει
άλλο θέμα, όπως η κατάθλιψη.

Ερωτήσεις που θα σας βοηθήσουν:

Με ποιον έπαιξες σήμερα και γιατί;
Τι παιχνίδια έπαιξες σήμερα; Πέρασες καλά;
Ανυπομονείς να πας αύριο στο σχολείο;
Υπάρχει κάποιος στο σχολείο που δεν συμπαθείς; Γιατί;
Τι έκανες σήμερα στο φαγητό;

Απενοχοποιήστε το παιδί λέγοντάς του ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να του φέρεται
άσχημα και φυσικά δεν το προτρέπουμε να «απαντήσει» στο θύτη με βία. Το παιδί νιώθει
αυτομάτως πιο δυνατό αν βλέπει ότι έχει υποστηρικτικό οικογενειακό δίκτυο όπου μπορεί
να μιλήσει για όλα όσα βιώνει και να αποκαλύψει πτυχές του εαυτού του που ίσως κρύβει
από τους γονείς, όπως είναι η ομοφυλοφιλία. Αποδεχθείτε το παιδί για αυτό που είναι και
μιλήστε με το σχολείο ώστε να ληφθούν άμεσα μέτρα. Τέλος, ένας ειδικός θα βοηθήσει
πολύ το παιδί αλλά και εσάς ως προς τη διαχείριση του θέματος.

Αν το παιδί σας κάνει bullying στους άλλους

Οι ενδείξεις ότι το δικό σας παιδί μπορεί να ασκεί bullying είναι η μυστικοπάθεια, η κατοχή
χρημάτων ή αντικειμένων που δεν του ανήκουν και όταν μιλά αρνητικά ή επιθετικά για
άλλα παιδιά. Πριν προβείτε σε συμπεράσματα, θα πρέπει να μιλήσετε μαζί του για το πώς
τα πηγαίνει με τους συμμαθητές και αν αντιμετωπίζει προβλήματα το ίδιο.

Τι να κάνετε. Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσετε ότι υπάρχει πρόβλημα. Στη συνέχεια,
πρέπει να μιλήσετε με το παιδί ώστε να καταλάβει ότι είναι λάθος, όποιες και αν είναι οι
συνθήκες. Το επόμενο βήμα είναι να πείτε στο παιδί ότι θέλετε να συνεργαστείτε ώστε να
αλλάξουν αυτές οι συνθήκες αλλά με υποστήριξη και αγάπη. Συμπεριλάβετε το σχολείο με
ένα θετικό και εποικοδομητικό τρόπο:

Ενημερώστε πρώτα για το παιδί σας για αυτό που σκοπεύετε να κάνετε
Κλείστε ραντεβού με το δάσκαλο του παιδιού
Συζητήστε το πρόβλημα εκτεταμένα και μάθετε ποια είναι η πολιτική του σχολείου σε
τέτοια περιστατικά
Ρωτήστε να μάθετε τι είναι αυτό που μπορείτε να κάνετε από τη δική σας πλευρά
Βρείτε ένα πλάνο μαζί

Αν το παιδί νιώθει ντροπή, είναι σημαντικό να νιώσει άνετα μαζί σας. Ακόμα πιο σημαντικό
όμως είναι να επιδείξετε εσείς οι ίδιοι σεβασμό και νοιάξιμο στη συμπεριφορά σας, εφόσον
είστε το πρότυπό του. Βοηθήστε το να νιώθει καλά με τον εαυτό του και να αναπτύξει
θετικές σχέσεις. Ακούστε τον με ενσυναίσθηση και μην τον κριτικάρετε. Επιτρέψτε του
όμως να μπορεί να εκφράζει και τα δύσκολα συναισθήματα, όπως ο θυμός και η λύπη.

Γιατί φέρεται έτσι το παιδί; Υπάρχουν αρκετοί λόγοι. Ίσως έχει βιώσει το ίδιο επιθετική
συμπεριφορά στο σπίτι ή έχει μάθει να είναι προκατειλημμένο απέναντι σε συγκεκριμένες
ομάδες ανθρώπων. Ή έτσι νιώθει ότι έχει τον έλεγχο των καταστάσεων. Χρειάζεται λοιπόν
να εντοπίσετε μαζί τη ρίζα του προβλήματος και να βοηθήσετε το παιδί να αισθανθεί
καλύτερα, κυρίως με τον εαυτό του.
Πηγή: www.in.gr

Τα παιδιά που μεγαλώνουν μέσα στο πράσινο γίνονται πιο «ισορροπημένοι» ενήλικες

Τα παιδιά που μεγάλωσαν σε ένα περιβάλλον με πολύ πράσινο έχουν σημαντικά μικρότερο
κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων ψυχικών διαταραχών αργότερα στη ζωή τους, σύμφωνα με
μια νέα δανική επιστημονική έρευνα, που αναδεικνύει τη σημασία των χώρων πρασίνου
(και) για την ψυχική υγεία των ανθρώπων.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Άαρχους (μεταξύ των οποίων ο ελληνικής καταγωγής
Κωνσταντίνος Τσιρογιάννης), με επικεφαλής τη δρα Κριτσίνε Ένγκεμαν του Τμήματος
Βιοεπιστήμης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας
Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), χρησιμοποίησαν δορυφορικά δεδομένα για να
χαρτογραφήσουν τους χώρους πρασίνου γύρω από τα σπίτια σχεδόν ενός εκατομμυρίου
παιδιών. Στη συνέχεια, συσχέτισαν αυτά τα δεδομένα με τον κίνδυνο εκδήλωσης 16
διαφορετικών ψυχικών διαταραχών μετά την ενηλικίωση.

Η νέα μελέτη δείχνει ότι τελικά το πόσο πράσινο υπάρχει γύρω από το σπίτι ενός παιδιού,
μπορεί να παίξει ρόλο στο πόσο ψυχικά υγιής θα είναι όταν μεγαλώσει.

Σύμφωνα με αυτλη, τα παιδιά που μεγάλωσαν μέσα στο πράσινο, είχαν κατά μέσο όρο 55%
μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης κάποιας ψυχικής διαταραχής αργότερα στη ζωή τους, ακόμη
κι αν λαμβάνονταν υπόψη άλλοι παράγοντες κινδύνου (κοινωνικο-οικονομική κατάσταση,
οικογενειακό ιστορικό ψυχικών προβλημάτων κ.α.).

Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι ένα ολοένα μεγαλύτερο ποσοστό του παγκόσμιου
πληθυσμού ζει σε πόλεις και όχι στην ύπαιθρο και μάλιστα συχνά σε γειτονιές με ελάχιστο
ή καθόλου πράσινο. Από την άλλη, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας,
περισσότεροι από 450 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από κάποια ψυχική διαταραχή,
ένας αριθμός που προβλέπεται ότι θα αυξηθεί στο μέλλον.

Οι επιστήμονες γνωρίζουν από παλαιότερες έρευνες ότι περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως
ο συχνός θόρυβος (π.χ. από κοντινά αεροδρόμια ή δρόμους ταχείας κυκλοφορίας) και η
ρύπανση του αέρα, οι λοιμώξεις και η φτώχεια αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης κάποιας
ψυχικής διαταραχής. Από την άλλη, έχει διαπιστωθεί ότι οι περισσότεροι χώροι πρασίνου
σε μια περιοχή δημιουργούν μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή, αυξάνουν τα επίπεδα

σωματικής δραστηριότητας των κατοίκων και βελτιώνουν τη νοητική ανάπτυξη των
παιδιών.

«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι ο κίνδυνος ανάπτυξης κάποιας ψυχικής διαταραχής
μειώνεται όσο περισσότερο περιβάλλεται κανείς από πράσινο από τη γέννηση του έως την
ηλικία των δέκα ετών. Συνεπώς, η παρουσία πρασίνου κατά την παιδική ηλικία είναι
τρομερά σημαντική», δήλωσε η Έγκεμαν. «Αυξάνονται πλέον οι ενδείξεις ότι το φυσικό
περιβάλλον παίζει μεγαλύτερο ρόλο για την ψυχική υγεία από ό,τι είχε θεωρηθεί έως
τώρα», προσέθεσε.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ, www.kathimerini.gr

Το έργο και η προσφορά της Βούλας Μάστορη στην παιδική λογοτεχνία, Της Μένης Πουρνή

Η Βούλα Μάστορη γεννήθηκε το 1946 στο Αγρίνιο από γονείς μικρασιατικής καταγωγής και έζησε στην πόλη αυτή τα πρώτα 13 χρόνια της ζωής της. Έπειτα μετακόμισε  με τους γονείς της στην Αθήνα. Όπως έχει αναφέρει η ίδια σε συνεντεύξεις της, αρχικά δεν είχε σκεφτεί να ασχοληθεί με την παιδική λογοτεχνία. Προς τα εκεί την έστρεψε η επιμονή του μικρού της γιου να ακούει τα παραμύθια που του διηγούνταν κάθε φορά με τα ίδια λόγια. Έτσι έγινε η αρχή που επισημοποιήθηκε το 1974 με την κυκλοφορία του πρώτου της βιβλίου με τίτλο «Με λένε Αλέξη». Έκτοτε έγραψε πολλές δεκάδες βιβλία για παιδιά όλων των ηλικιών καθώς και για μεγάλους. Δραστηριοποιήθηκε έντονα για την προώθηση του παιδικού βιβλίου με επισκέψεις σε σχολεία, εκδηλώσεις, δραστηριότητες, συμμετοχές σε συνέδρια. Απέσπασε πολλά βραβεία και διακρίσεις και τα βιβλία της αγαπήθηκαν από το παιδικό και ενήλικο κοινό.  Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση και συνεργάστηκε με το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και το περιοδικό «Το Ρόδι».

Εμείς θα σταθούμε στους σημαντικότερους σταθμούς της λογοτεχνικής της σταδιοδρομίας.

Ξεκινούμε με τα παραμύθια της και γενικά τα βιβλία της για μικρότερα παιδιά. Όπως ήδη είπαμε, το 1974 κυκλοφορεί το πρώτο βιβλίο της Βούλας Μάστορη με τίτλο «Με λένε Αλέξη» με διηγήματα εμπνευσμένα από τη ζωή του μικρού της γιου και αμέσως έδωσε το ισχυρό στίγμα της παρουσίας της στην παιδική λογοτεχνία. Ακολούθησε το 1977 το βιβλίο «Στα φτερά της Μέλισσας – Στη Γη με τα Μυρμήγκι» το οποίο απέσπασε τον Έπαινο του Ελληνικού Κύκλου Παιδικού Βιβλίου. Το 1978 κυκλοφόρησε το βιβλίο «Ένα χεράκι γεμάτο μέλια».

Το βιβλίο αυτό επισφράγισε, κατά κάποιο τρόπο, την απόφασή της να ασχοληθεί περισσότερο με την παιδική λογοτεχνία όταν της είπε η μητέρα ενός επτάχρονου αναγνώστη της αυτό που της είχε πει ο γιος της: «Αυτό, μαμά, φαίνεται να το έγραψα εγώ και όχι μεγάλος».

Ακολουθεί το 1981 το «Εκείνη τη φορά» όπου ένας πιτσιρίκος περιγράφει ένα πασχαλιάτικο ταξίδι στην Σπάρτη. Θυμάται τα αρχαία Σπαρτιατόπουλα που χαιρέτησε στον Ευρώτα, το βουνό-τούρτα και τη σπηλιά των γονδολιέρηδων, το μισοπεθαμένο χωριό και την Κακιά Μάγισσα, που τη φοβόταν τότε που πήγαν τον Επιτάφιο βόλτα. Μιλάει για τον πόλεμο που άρχισε και τελείωσε τη νύχτα της Ανάστασης και, τέλος, για τ’ αρνί, την πέτσα του και τον τελευταίο Μοϊκανό. Και ας έλεγε η μαμά του ό,τι έλεγε. Στον «Θόδωρο τον Αυτιά» 1 & 2 παρακολουθούμε την ιστορία του ομώνυμου ήρωα που χάρη στα μεγάλα αυτιά του ζει απίστευτες περιπέτειες που αποδεικνύουν το αντίθετο από αυτό που θα περίμενε κανείς.

Το 1987 ξεκινάει το ταξίδι της η «Ψυλλοελένη» ταξιδεύοντας στον παράξενο κόσμο της Κουτσουροχώρας όπου ζει πολλές συναρπαστικές περιπέτειες.  Η ιδιαίτερη σχέση της Βούλας Μάστορη με το φεγγάρι ξεκινάει το 1988 με το βιβλίο «Πού πήγε το φεγγάρι απόψε;» όπου η μικρή Βούλα μία νύχτα χωρίς φεγγάρι ρωτάει την οικογένειά της που να πήγε λαμβάνοντας ένα ευρύ φάσμα απαντήσεων από τον καθένα. Ακολουθεί η τρίτομη σειρά βιβλίων γνώσεων «Απορίες παιδιών».  Στα τρία βιβλία της σειράς τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να λύσουν τις απορίες τους για τη Γη, τον ηλεκτρισμό και το φως με άμεσες και εύληπτες απαντήσεις.

Το 1999 η Βούλα Μάστορη κυκλοφορεί το βιβλίο της «Ο χιονάνθρωπος πήρε τη μαμά». Το θέμα του βιβλίου είναι το διαζύγιο και ειδικά εκείνο που προκύπτει από ανθρώπους διαφορετικών εθνικοτήτων. Μετά από αυτή την εξέλιξη ο μικρός ήρωας αναρωτιέται πού ακριβώς ανήκει. Το φεγγάρι επανέρχεται δυναμικά στη γραφή της με τη σειρά «Φεγγαροϊστορίες» όπου η συγγραφέας πλάθει και αφηγείται ιστορίες που είτε εξηγούνται φυσικά φαινόμενα που αφορούν τη σελήνη είτε διασκεδαστικές ιστορίες εμπνευσμένες από το φωτεινό άστρο της νύχτας. Στα «Μαγικά μου αυτιά», ο γνωστός μας ήρωας Θόδωρος ο Αυτιάς, ανακαλύπτει την μαγική δύναμη των…αυτιών του ενώ κάνοντας «Μία προσευχή στον Άι-Βασίλη» ένα ψεύτικο σκυλάκι ζωντανεύει για να συντροφεύσει την ηρωίδα Μαριλού.

Η ελληνική μυθολογία, αγαπημένο αντικείμενο πολλών σημαντικών συγγραφέων της παιδικής λογοτεχνίας, προσέλκυσε και τη Βούλα Μάστορη. Με τη σειρά «Μυθολογικά παραμύθια» η Βούλα Μάστορη περιγράφει τη ζωή και τις περιπέτειες τριών αρχαίων θεών, του Δία, του Απόλλωνα και του Ερμή. Τι γίνεται, όμως, όταν γιγαντώνεται ξαφνικά το μικρό δαχτυλάκι του Λέανδρου ενώ μέχρι τότε ήταν φρόνιμος σαν μεγάλος; Την ιστορία του μαθαίνουμε από το βιβλίο της συγγραφέως «Το γιγαντοδαχτυλάκι του Λέανδρου». Η «Δωριλένια» μιλούσε όλες τις λαλιές του κόσμου, αλλά αρνιόταν να μιλήσει την ανθρωπολαλιά. Βλέπεις, η γάτα της της είχε πει πως, αν το έκανε αυτό, τότε θα ξεχνούσε όλες τις άλλες λαλιές, ακόμη και το ότι κάποτε τις ήξερε! Κάτι όμως στο τέλος έκανε τη Δωριλένια ν’ αλλάξει γνώμη.

Στο «Πώς η μαμά έγινε συγγραφέας;» η συγγραφέας περιγράφει ακριβώς τον τρόπο που ο γιος της την βοήθησε να γίνει συγγραφέας παιδικών βιβλίων. Στο «Κουνιστό δόντι της Φρύνης» μαθαίνουμε την μεγάλη αγωνία που ζει η Φρύνη μέχρι να καταφέρει να βγάλει το δόντι της που κουνιέται. Από τη άλλη στη «Γιαγιά στο ψυγείο» τα εγγόνια συμπάσχουν με την γιαγιά τους για το χρόνο που περνά και προσπαθούν να την διατηρήσουν…φρέσκια!

Στα μυθιστορήματά της για μεγαλύτερα παιδιά διακρίνουμε μία φεμινιστική νότα και μια αγωνία για τα δικαιώματά και τη θέση της γυναίκας στον κόσμο μας. Στην τετραλογία της που αγαπήθηκε και διαβάστηκε ιδιαίτερα από τα κορίτσια προεφηβικής και εφηβικής ηλικία με ηρωίδα την Άννα («Τ’ αυγουστιάτικο φεγγάρι», «Στο γυμνάσιο», «Ένα-ένα-τέσσερα», «Το ποτάμι ζήλεψε») που την παρακολουθούμεαπό την παιδική της ηλικία στο χωριό, τη δυσκολία του να μεγαλώνει ένα κορίτσι εφηβικής ηλικίας στα μεγάλα αστικά κέντρα, την σταδιακή της πολιτικοποίηση και την σθεναρή αντίσταση στη Χούντα τόσο της ίδιας όσο και του αγέννητου μωρού της.

«Ο καλεσμένος» αναφέρεται στη σημασία της ανεκτικότητας και της αποδοχής ενώ στους «Μικρούς χρονοταξιδιώτες» ένα αγόρι από το παρόν ταξιδεύει στο μέλλον και ένα κορίτσι από το μέλλον ταξιδεύει ως το παρόν. Στις «Αγάπες με…ουρά» η γάτα Κλεοπάτρα βρίσκει επιτέλους ένα σπίτι όπου όμως πρέπει να διεκδικήσει τη θέση της. Στο «Αγόρι των μελισσών» ο Χρήστος προσπαθεί να πείσει τους δικούς του για την απίθανη μελισσοπεριπέτεια που έζησε.

Η «ΚουκΛίνα» είναι ένα έφηβο κορίτσι της εποχής μας που οι γονείς της παίρνουν διαζύγιο, η αυτοπεποίθησή της δεν είναι πολύ μεγάλη και περνάει πολύ ώρα στο διαδίκτυο. Οι «Οι Φι-Γάμα-Πι» φίλες βρίσκονται στο επίκεντρο της εφηβείας συζητούν για φορέματα, μακιγιάζ και αγόρια αντιμετωπίζοντας παράλληλα πολλές προκλήσεις της ηλικίας τους. Στους «Ψίθυρους αγοριών» η συγγραφέας διεισδύει στον κόσμο των έφηβων αγοριών αποκαλύπτοντάς μας ό,τι γίνεται και λέγεται μεταξύ τους.

Βιβλία της μεταφράσηκαν και σε άλλες χώρες.

Η Βούλα Μάστορη έχει γράψει ακόμη μία ποιητική συλλογή (“Η Χώρα με τις δύο Πολιτείες και τις Μυγδαλένιες Κούνιες”), ένα θεατρικό έργο (“Κάποτε σε μια κυψέλη” Βραβείο Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς) και δύο μυθιστορήματα για ενήλικες (“Το παραμύθι των ψυχών”, “Γυναίκα μπονσάι”).

Το τελευταίο της βιβλίο κυκλοφορησε πριν λίγες μέρες με τον τίτλο «Στη χώρα των θαυμάτων» ενώ το τελευταίο της παιδικό βιβλίο το 2015 με τον τίτλο «Η ξαδέλφη μου πριγκίπισσα Αιρίνη».

Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας της η Βούλα Μάστορη έλαβε πολλά βραβεία, πολλές υποψηφιότητες και το 2008 ήταν υποψήφια για το Διεθνές Βραβείο Άντερσεν. Ακολουθούν τα βραβεία και οι υποψηφιότητές της:

Έπαινος Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου 1977 για το βιβλίο «Στα φτερά της Μέλισσας – Στη Γη με τα Μυρμήγκια» (εξαντλημένο )Εκδοσεισ Παπαδοπουλοσ 1977

***

Βραβείο Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς 1977 για το θεατρικό έργο «Κάποτε σε μια κυψέλη» (εξαντλημένο)

Εκδοσεισ Κεδροσ 1976

***

Κρατική Τιμητική Διάκριση 1979 για το βιβλίο «Ένα γεμάτο μέλια χεράκι» Εκδοσεισ Κεδροσ 1978, Εκδοσεισ Πατακη 2000

***

Έπαινος Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών 1983 για το βιβλίο «Τ’ αυγουστιάτικο φεγγάρι» ΑΣΕ 1982,

Εκδοσεισ Πατακη 1999 (ξαναγραμμένο και με προσθήκη κειμένου)

***

Βραβείο Ε.Ο.Υ.Δ.Α.Α. στο Διεθνές Φεστιβάλ Υποβρύχιας Φωτοκινηματογράφησης 1988 για το βιβλίο

«Απορίες παιδιών – Θάλασσα» ΑΣΕ 1988, Εκδοσεισ Ελληνικα Γραμματα 1998

***

Βραβείο Κύκλου Ελληνικού Παιδικού βιβλίου 2000 «Ο χιονάνθρωπος πήρε τη μαμά» Εκδοσεισ Πατακη 1999

***

Αναγραφή στο Διεθνή Τιμητικό Πίνακα ΙΒΒΥ 2001 για το βιβλίο «Ο χιονάνθρωπος πήρε τη μαμά» Εκδοσεισ Πατακη 1999

***

Υποψήφια για το Διεθνές Βραβείο Άντερσεν 2008

***

Κρατικό Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας 2005 για το βιβλίο «Δωριλένια» Εκδοσεισ Πατακη 2005

***

Βραβείο Ο Αναγνώστης 2013 για το βιβλίο “Γιαγιά στο ψυγείο”, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ 2013

***

Βιβλία που έχουν συμπεριληφθεί στη «μικρή λίστα» βραβείων:

«Το αγόρι των μελισσών» (Κρατικά βραβεία)

«Το ποτάμι ζήλεψε» (περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ)

«Μελλόντια (περιοδικό ΔΙΑΒΑΖΩ)

Η Βούλα Μάστορη υπήρξε μία από τις συγγραφείς που πρόσφεραν τα μέγιστα στην ανάπτυξη και διάδοση της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας. Η γραφή της χαρακτηρίζεται από ποιότητα, αμεσότητα και την σπιρτάδα που χρειάζεται ένα παιδικό βιβλίο για να το αγαπήσουν τα παιδιά. Φεύγοντας μας αφήνει σπουδαία παρακαταθήκη το έργο της και την μεγάλη αγάπη της για τα παιδιά.