H Πειραματική Σκηνή -1, πιστή στο ραντεβού της με νέες ομάδες και καλλιτέχνες, διευρύνει
και συμπληρώνει τον θεματικό άξονα του ρεπερτορίου της, εστιάζοντας στην πόλη της
Αθήνας και τις αλλαγές που συντελούνται, με την ελπίδα να συμβάλλει στην αναζήτηση του
σύγχρονου ρόλου της.
Το περιβάλλον της Αθήνας, η ιστορία και η κοινωνική της δομή, δεν είναι σημεία στατικά
σαν σκηνικό ηθογραφίας, αλλά μεταβάλλονται καθημερινά, και νοηματοδοτούν εκ νέου τις
ανθρώπινες σχέσεις. Η λογοτεχνία, η ποίηση και το θέατρο αναδημιουργούν φαντασιακά
την Αθήνα, την πόλη που ζούμε, αλλά η φαντασιακή καλλιτεχνική αναδημιουργία δεν είναι
άμοιρη της πραγματικής ζωής: αντλεί τα θέματα της από τις συγκρούσεις του παρόντος,
ανατρέχει σε ένα εξωραϊσμένο παρελθόν, και προσβλέπει – όχι πάντα – σε ένα
ελπιδοφόρο και πιο φιλικό αύριο.

Οι καλλιτέχνες που προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν στο Φεστιβάλ της Πειραματικής
Σκηνής: Ηλίας Αδάμ, ValSia (Βαλέρια Δημητριάδου & Αθανασία Κουρκάκη), Ομάδα «Θέρος»
(Ηλέκτρα Ελληνικιώτη), Δημήτρης Μπαμπίλης, Γιάννης Παναγόπουλος και Παντελής
Φλατσούσης, αναρωτιούνται: Είναι η Αθήνα η πόλη που αγαπάμε ή μια πόλη που
φοβόμαστε; Η πόλη που αποδέχεται ή που αποστρέφεται το «διαφορετικό»; Η πόλη που
ευνοεί με ίσες ευκαιρίες ή μια πόλη οχυρωμένων θυλάκων; Άραγε μπορούμε να ελπίζουμε
στη φιλική εξέλιξη της φυσιογνωμίας της;

~ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ~

Το μικρό σπίτι στην Αθήνα

22 Μαΐου στις 22:00

Στο ισόγειο του Θεάτρου Rex

Οι ValSia, ως μορφές παρελθοντικές, ως άυλες φιγούρες της Άγριας Δύσης έρχονται στο
σήμερα και παρουσιάζουν «Το μικρό σπίτι στην Αθήνα».
Ένας διάλογος μουσικής και εικόνας. Μουσικές συνθέσεις και διασκευές με θέμα τον έρωτα
και τη φιλοδοξία συνδιαλέγονται συναυλιακά με το ερώτημα: «Ζωή στην επαρχία με τον
απόλυτο έρωτα ή μοναχική αλλά επιτυχημένη ζωή στην Αθήνα;»
Τι ονειρεύεται ο νέος και τι αναπολεί ο ηλικιωμένος;
Τι αφηγείται το ποίημα που διαβάζει ένα παιδί;

Πού και πώς θα βρούμε το μικρό σπίτι στην Αθήνα;
Με μέσο, λοιπόν, τη μουσική, την ποίηση και την εικόνα, φέρνουν στην επιφάνεια το
εφήμερο και το περαστικό της πόλης, αναζητώντας την πραγματική επικοινωνία και την
ουσιαστική εκτίμηση του παρόντος.

Open your eyes, look around
You’ re not alone, don’t you see?
People are here, next to you
Why do you care about yourself?
Success is nothing but dust
And now you feel it’s the sea
But you’ ll be thirsty and dry
You ‘ll see the sea if you see
(Απόσπασμα από το “The Biggest Pin”)
Ταυτότητα παράστασης

Φωνή: Αθανασία Κουρκάκη
Πιάνο-φωνή: Βαλέρια Δημητριάδου
Ντραμς: GeorgeSmak
Εικαστική επιμέλεια: Δήμος Κλιμενώφ
Φωτογραφίες: Σπύρος Χατζηαγγελάκης
Σχεδιασμός μακιγιάζ: Olga Faleichyk
Βίντεο: Μαρία Ελισάβετ Κοτίνη

Μπλε υγρό ή Ο ουρανός δε φαίνεται καλά από τη Σόλωνος

(βασισμένο στη συλλογή διηγημάτων Μπλε υγρό της Βίβιαν Στεργίου)

Πέμπτη 23 Μαΐου στις 18:30
Παρασκευή 24 Μαΐου στις 21:00
Σάββατο 25 Μαΐου στις 18:30
Κυριακή 26 Μαΐου στις 21:00

Στην Πειραματική Σκηνή

«Η Αθήνα δεν απαιτεί, η Αθήνα δεν εκβιάζει καμία χαρά, η Αθήνα σού προσφέρει χίλιους
δυο λόγους, ψεύτικους ή αληθινούς, για την κακή σου διάθεση: το σπασμένο φανάρι στην
Ακαδημίας, τα πρεζόνια με τα αίματα στα χέρια στην Κάνιγγος, το 608 που μεταφέρει από
Γαλάτσι Ζωγράφου επιβάτες-σαρδέλες με την αντίστοιχη μυρωδιά. Εδώ που τα λέμε, στην
Αθήνα μπορείς να είσαι δικαιολογημένα μελαγχολικός και απροσδόκητα χαρούμενος· σε
καταπίνει σιγά σιγά με την παρακμή της, κι αν καταφέρνεις και βγαίνεις στην επιφάνεια,
είσαι ο σπάνιος αισιόδοξος»

Ιστορίες ανθρώπων. Μικρά ήσυχα όνειρα. Και γύρω τους η Αθήνα. Μία Αθήνα που τους
παγιδεύει στο φως της. Σε αυτό το φως που λούζει όσα περνούν. Και η ζωή προχωράει, κι
αυτό δεν είναι παρηγοριά αλλά αλήθεια καλυμμένη με κλισέ. Κάνει κύκλους, μετά χάνεται
και δημιουργείται πάλι, κάνει ξανά κύκλους, μετά χάνεται και δημιουργείται πάλι
Ταυτότητα παράστασης

Σκηνοθεσία: Γιάννης Παναγόπουλος
Σκηνικά: Δήμος Κλιμενώφ
Κοστούμια: Φίλιππος Μίσσας
Φωτισμοί: Εβίνα Βασιλακοπούλου
Video art : Χρήστος Συμεωνίδης
Επιμέλεια κίνησης: Γιάννης Μίχος
Μουσικός επί σκηνής: Jef Maarawi
Φωτογραφία: Ελίνα Γιουνανλή
Ψηφιακή επεξεργασία: Χρήστος Συμεωνίδης

Ερμηνεύουν: Μικές Γλύκας, Δήμος Κλιμενώφ, Άρτεμις Μάνου, Χρήστος Σταθούσης, Νατάσα
Σφενδυλάκη, Άλκηστις Χριστοπούλου, Βλάσσης Χρυσικόπουλος
ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Αθήνα | ATHENS: Capital

Πέμπτη 23 Μαΐου στις 21:00
Παρασκευή 24 Μαΐου στις 18:30
Σάββατο 25 Μαΐου στις 21:00
Κυριακή 26 Μαΐου στις 18:30

Στην Πειραματική Σκηνή

Η πόλη είναι ρευστή. Η πόλη κινείται. Ίσως αυτό να δικαιολογεί και την άλλη εκδοχή του
ονόματος της πόλης: «Αθήναι». Η Αθήνα δεν είναι η Αθήνα. Είναι οι Αθήνες. Αυτή της
τουριστικοποίησης και αυτή των κατοίκων της. Η Αθήνα έδαφος των εκτοπισμένων της, και
η Αθήνα του εξευγενισμού. Η Αθήνα δάσος των πιθανοτήτων, των αναπάντεχων
συναντήσεων, η Αθήνα των επισκεπτών της, λιγότερο ή περισσότερο προσωρινών, η Αθήνα
μητρόπολη μιας διαρκούς εξερεύνησης της ταυτότητάς μας.

Ένα μικτό σύνολο, ηθοποιών και ειδικών της πόλης (κάτοικοι, επισκέπτες, μελετητές),
αφηγούνται επί σκηνής τις διαδικασίες μετασχηματισμού του αστικού τοπίου, την
πολλαπλότητα των διεργασιών που διαμορφώνουν αυτήν την κατασκευήμε το περίφημο
όνομα: Αθήνα.

Σκοπός της παράστασης είναι να εμφανίσει τους μηχανισμούς τη γενεαλογία και τις
επενέργειες αυτής της κατασκευής. Να τους τεκμηριώσει και να τους αναδείξει. Να μας
συμφιλιώσει εν τέλει, με την παραδοχή ότι «η πόλη δεν μας ανήκει».
Ταυτότητα παράστασης

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Μπαμπίλης
Σκηνικά – κοστούμια: Δάφνη Αηδόνη
Έρευνα: Μαρία Άννα Γιαννούλου, Βασίλης Λεμονής, Φαίη Τσιλιβή
Φωτισμοί: Ελένη Χούμου

Βοηθός σκηνοθέτη: Γεωργία Κανελλοπούλου
Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Κωνσταντινίδης
Ερμηνεύουν: Γιώργος Κριθάρας, Δήμητρα Λούπη, ΒάλιαΠαπαχρήστου, Αντώνης Τσίλλερ,
Adrian Frieling

ΑΘΗΝΑ 4 EVER

Τετάρτη 29 Μαΐου έως Κυριακή 2 Ιουνίου στις 21:00

Παλαιά αποθήκη χάρτου, Χρυσοσπηλιωτίσσης 3 (Ευγενική παραχώρηση χώρου, Ίδρυμα
Χατζηκώνστα)

Πώς σχετιζόμαστε με την πόλη που ζούμε; Ποιες είναι οι επιθυμίες, οι απογοητεύσεις, οι
ματαιώσεις, οι ελπίδες των κατοίκων της πρωτεύουσας της χώρας; Τι τους αρέσει και τι όχι
στην καθημερινότητά τους, τι τους χωρίζει και τι τους ενώνει; Ποιες αλλαγές βιώνουν και με
ποιον τρόπο; Και πως πιστεύουν ότι μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα; Τι ακριβώς
χρειάζεται για να βελτιωθεί η καθημερινότητα στην Αθήνα, σύμφωνα με την γνώμη των
κατοίκων της;

Επί σκηνής, ένας performer δίνει μια διάλεξη επιχειρώντας να ανιχνεύσει τον τρόπο με τον
οποίο οι Αθηναίες και οι Αθηναίοι βιώνουν την πόλη τους αλλά και τους φόβους, τις
επιθυμίες, τις ελπίδες, τις ματαιώσεις και τα όνειρά τους. Υλικό του οι προσωπικές του
εμπειρίες, οι βιντεοσκοπημένες συνεντεύξεις κατοίκων από διαφορετικές γειτονιές της
Αθήνας, αλλά και το ίδιο το κοινό. Σκοπός αυτής της ιδιόμορφης επί σκηνής δημοσκόπησης,
λίγες ημέρες μετά τις δημοτικές εκλογές, είναι να φέρει στο φως τον τρόπο που οι κάτοικοι
της Αθήνας βλέπουν την ζωή τους σ’ αυτήν αλλά και να προβληματίσει σχετικά με την
εικόνα που αυτοί διαμορφώνουν για την πόλη και τις σχέσεις που συγκροτούνται εντός της.

Οι κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές της τελευταίας δεκαετίας δεν έχουν αφήσει την ζωή
στην Αθήνα ανεπηρέαστη. Γίνεται όλο και περισσότερο ξεκάθαρο ότι οι κάτοικοι της
πρωτεύουσας τα τελευταία χρόνια γίνονται αυτόπτες μάρτυρες αναδιαμορφώσεων στην
πόλη, τόσο στον δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό χώρο. Πώς βιώνουν αυτή την κατάσταση;
Πώς συντίθεται η κοινωνική γεωγραφία της Αθήνας σήμερα; Ποιες να είναι, άραγε, οι
αλλαγές που έρχονται;
Ταυτότητα παράστασης

Σκηνοθεσία: Παντελής Φλατσούσης
Δραματουργία: Ευθύμης Θέου, Παναγιώτα Κωνσταντινάκου, Παντελής Φλατσούσης
Σκηνικός Χώρος – Επιμέλεια κοστουμιών: Ελένη Στρούλια
Επιμέλεια Video: Γιάννης Gizmo Μπερερής
Ερμηνεύει: Ευθύμης Θέου
Φωτογραφία: Γιάννης Gizmo Μπερερής

Με την υποστήριξη του Προγράμματος Πιλοτικής Αναβάθμισης Εμπορικού Τριγώνου του
Δήμου Αθηναίων, που υλοποιείται με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος
(ΙΣΝ)

Να τελειώνουμε με τον Εντύ Μπελγκέλ– vol. Athens

Πέμπτη 30 Μαΐου στις 19:00
Παρασκευή 31 Μαΐου στις 21:00
Σάββατο 1 Ιουνίου στις 19:00
Κυριακή 2 Ιουνίου στις 21:00

Στην Πειραματική Σκηνή

Ξεφω­νημένη, αδερφή, πούστης, ανώμαλος, ντιγκιντάνγκας, κουνιστός, λούγκρα, λουλού, ή
ο ομοφυλόφιλος, ο γκέι: Αυτός είναι ο Εντύ. Ο Εντύ μεγαλώνει σε έναν κόσμο, ο οποίος του
επιτίθεται ευθέως μέσω της κουλτούρας της τοξικής αρρενωπότητας, της βίας και της οργής
της εργατικής τάξης. Οι άνθρωποι, περισσότερο θύματα παρά θύτες αυτής της ιδεολογίας,
παρατάνε το σχολείο, ψηφίζουν το Εθνικό Μέτωπο, βρίζουν τους αράπηδες, τις γυναίκες
και τις αδερφές, καταναλώνουν ασταμάτητα αλκοόλ και τηλεόραση. Ο Εντύ προσπαθεί να
προσαρμοστεί, αλλά κάθε φορά αποτυγχάνει. Η μόνη λύση είναι η φυγή∙ ο Εντύ πρέπει να
φύγει.

Άλλοτε χρησιμοποιώντας ως αφηγηματικό τρόπο την ωμή και ντοκιμαντερίστικη
απεικόνιση της βάρβαρης κουλτούρας του χωριού και άλλοτε καταφεύγοντας στη
σουρεαλιστική παραδοξότητα, η παράσταση Να τελειώνουμε με τον Εντύ Μπελγκέλ vol.
Athens επιχειρεί να χτίσει γέφυρες επικοινωνίας ανάμεσα στο προσωπικό και στο πολιτικό.

Είναι ο σκληρός συντηρητισμός της επαρχίας των 90’s κάτι ξένο για την Αθήνα του 2019;
Ανήκουν αυτά τα αφηγήματα σε ένα κακό παρελθόν για την εξευρωπαϊσμένη Αθήνα; Θα
μπορούσε, τελικά, η Αθήνα να είναι φιλόξενη για άτομα όπως ο Εντύ;
Ταυτότητα παράστασης

Μετάφραση: Μιχάλης Αρβανίτης
Σκηνοθεσία: Ηλίας Αδάμ
Kίνηση: Αουλόνα Λούπα
Σχεδιασμός φωτισμών: Μαρριέτα Παυλάκη
Βίντεο: Μαίρη Θηβαίου, Αλέξανδρος Στίγκας
Βοήθεια στη δραματουργία: Χριστίνα Μαυρομμάτη, Εύα Πλιάκου
Βοηθός σκηνοθέτη: Βίνα Σέργη
Φωτογραφίες: Βασίλειος Παπαγεωργίου
Σκηνικά: Ηλέκτρα Σταμπούλου
Ερμηνεύουν: Τζέο Πακίτσας, Σοφία Πριόβολου
«Καλλιόπη: ο δρόμος των τεράτων»

Πέμπτη 30 Μαΐου στις 21:00
Παρασκευή 31 Μαΐου στις 19:00
Σάββατο 1 Ιουνίου στις 21:00
Κυριακή 2 Ιουνίου στις 19:00

Στην Πειραματική Σκηνή

Υπάρχει ένας δρόμος στην Αθήνα που όταν πέφτεις για ύπνο, σε ονειρεύεται. Μόλις
αποκοιμηθείς, σε βλέπει να αποβιβάζεσαι στον πρώτο σταθμό του τρένου. Ή στον δεύτερο-
εξαρτάται από πού θες να τον πιάσεις.

Έπειτα προσπερνάς τα καταστήματα και τις επιχειρήσεις του χωρίς να αντιληφθείς ότι
κρύβουν μέσα βωμούς και τόπους προσευχής. (Ο δρόμος χαμογελάει κι εσύ αλλάζεις
πλευρό.) Διασταυρώνεσαι με άγνωστους περαστικούς και συνειδητοποιείς ξαφνιασμένος
ότι ξέρεις το όνομά τους, την καταγωγή τους, τη μέρα που πέθαναν και το ύψος αυτού που
αγάπησαν παράφορα. Θεραπευτές, μασίστες, ανήλικοι θαυματοποιοί, ξανθοί δρομείς,
έμποροι σπάνιων ζώων, τροφών και πρώτων υλών, κυνηγημένοι κλειδαράδες
,παιχνιδέμποροι, ρολογάδες, ξενοδοχοϋπάλληλοι, αντρογυναίκες, λεκανατζούδες,
πουτάνες, παπάδες, παπατζήδες, κλεπταποδόχοι δήμαρχοι, πλανόδιοι υπάλληλοι
ηλεκτρονικών ειδών, ταμίες κινηματογράφων χωρίς όνομα και άστεγοι με όνομα, περνάνε
από δίπλα σου.

Δυσκολεύεσαι να κατανοήσεις τί σου λένε. Μιλάνε τη γλώσσα σου αλλά δεν είναι η γλώσσα
σου. Κάποιοι φαίνεται να προσεύχονται. Αναγνωρίζεις το όνομα «Καλλιόπη» ανάμεσα στα
λόγια τους. (Ο δρόμος το επιβεβαιώνει και συ παραμιλάς.) Από το απέναντι πεζοδρόμιο
εμφανίζεται η μητέρα σου και περπατάει στο νερό. «Μην ξυπνήσεις προτού περάσεις απ’
τον Κήπο του Λαού, έχεις αύριο να κοινωνήσεις». Προσπαθείς να της μιλήσεις, αλλά οι
λέξεις βγαίνουν από το στόμα σου αργά, με δυσκολία. Νιώθεις τις φλέβες στο λαιμό σου να
τεντώνονται. Από ένα παρκαρισμένο αμάξι ακούγεται δυνατά ένα τραγούδι που είναι τρία
τραγούδια μαζί. Ο κόσμος αραιώνει- όχι αναμεταξύ τους, ο καθένας μόνος του αραιώνει
και στη θέση της μάνας σου ένα άγαλμα.

Υπάρχει ένας δρόμος στην Αθήνα που όταν πέφτεις για ύπνο, σε ονειρεύεται. Το πρωί κάνει
σα να μην έχει συμβεί τίποτα.
Ταυτότητα παράστασης

Σύλληψη ιδέας – Σκηνοθεσία – Φωτισμοί : Ηλέκτρα Ελληνικιώτη (Εταιρία Θεάτρου
«Θέρος»)
Σύμβουλος δραματουργίας : Αλέξανδρος Μιστριώτης
Μουσική : Γρηγόρης Ελευθερίου
Σκηνογραφία – Εικαστική Επιμέλεια : Αριστομένης Θεοδωρόπουλος
Συνεργάτης σκηνοθέτης : Αλέξανδρος Παπαϊωάννου

Ερμηνεύουν: Γιώργος Βουρδαμής, Κάτια Γκουλιώνη, Ιώκο Ιωάννης Κοτίδης, Μαρία
Μαμούρη

Σημείωση: Οι θεατές θα μπορούν να προμηθευτούν δωρεάν δελτία εισόδου από τα ταμεία
του θεάτρου REX, Πανεπιστημίου 48, μόνο για τις παραστάσεις της εκάστοτε μέρας.

Θα τηρηθεί αυστηρά σειρά προτεραιότητας.

Πηγή: www.culturenow.gr

Αν το δει κάποιος λίγο λοξά, αυτό που κάνει ένας συλλέκτης είναι να δημιουργεί μια
«οικογένεια» έργων που έχουν ως –μεταξύ τους συγγενικό– δεσμό την αγάπη του προς
αυτά. Ο διακεκριμένος νομικός Σωτήρης Φέλιος προχωρεί ένα βήμα παραπέρα. Δεν
συγκρότησε μια τέτοια συλλογή να τη χαίρεται ο ίδιος στο σπίτι ή στο γραφείο του, αλλά
της έδωσε εξωστρέφεια και αυτόνομη οντότητα. Χάρις στις πολλές ωραίες εκθέσεις που
έχουμε δει στον χώρο που έφτιαξε ειδικά για τον σκοπό αυτό στο υπόγειο της Φωκίωνος
Νέγρη, η «οικογένεια» αλλάζει κάθε τόσο μορφή, έρχεται σε επαφή με χιλιάδες θεατές και
παρουσιάζει χαρακτηριστικά ενός ζωντανού οργανισμού.

Μέχρι σήμερα έργα της συλλογής έχουν ταξιδέψει εντός και εκτός Ελλάδος, σε μικρές και
μεγαλύτερες «παρέες» με θερμή αποδοχή από το κοινό. Διότι ο Φέλιος εκτός από το να
φτιάχνει «οικογένειες» έργων αντιμετωπίζει και τους καλλιτέχνες σαν την ευρύτερη
οικογένειά του. Έτσι λοιπόν βρεθήκαμε όλοι προσκεκλημένοι στην Κρήτη –δημοσιογράφοι,
εικαστικοί, επιμελητές, ιστορικοί τέχνης– γύρω από ένα τραπέζι, με συζητήσεις, με γέλια
και πλάκες σαν να είμαστε μικρά παιδιά που πηγαίνουν εκδρομή.

Πριν από μία εβδομάδα εγκαινιάστηκε στη στο Ηράκλειο της
Κρήτης ένα αφιέρωμα με 111 έργα της συλλογής από 49 καλλιτέχνες, τα οποία επέλεξε η
έμπειρη επιμελήτρια Λουίζα Καραπιδάκη. Η έκθεση έχει τίτλο «Το Βλέμμα του Συλλέκτη»
και είναι καρπός συνεργασίας του Δήμου Ηρακλείου και του Ιδρύματος «Η Αλλη Αρκαδία»,
του φορέα που ασχολείται με τη συλλογή. Οι προετοιμασίες κράτησαν αρκετά και το
αποτέλεσμα είναι χάρμα οφθαλμών για δύο λόγους: ο πρώτος είναι ότι ο αχανής και
γοητευτικός χώρος της Βασιλικής δεν επιβάλλεται αλλά υποτάσσεται στα εκθέματα. Ο
δεύτερος είναι πως το αφιέρωμα έχει ένα παιγνιώδες και ανατρεπτικό στήσιμο της Λουίζας
Καραπιδάκη, σαν ένα ωραίο ζιγκ-ζαγκ με πολλές εκπλήξεις. Διότι, είπαμε, μπορεί όλα αυτά
τα έργα να ανήκουν στην ίδια «οικογένεια», αλλά το πώς θα αποφασίσει κάποιος να τα
συγγενέψει, πλην του Φέλιου που τα πρωτοδιάλεξε, είναι μεγάλη πρόκληση.

«Ακόμα και για μένα που ζω και αναπνέω μαζί τους ήταν μια μεγάλη έκπληξη αυτό που
είδα», είπε ο συλλέκτης στη συνέντευξη Τύπου που προηγήθηκε της έκθεσης, στην οποία
συμμετέχουν τρεις διαφορετικές γενιές Ελλήνων ζωγράφων και γλυπτών με δημιουργίες
που έχουν γίνει μεταξύ του 1988 και του 2018. Μόνες εξαιρέσεις στον κανόνα δύο
παλαιότερα έργα του Νίκου Εγγονόπουλου και του Τάκη. Ετσι οι θεατές απολαμβάνουν μια

διαδρομή που συμπεριλαμβάνει από Γιάννη Μόραλη και Χρόνη Μπότσογλου μέχρι τη
Μαρία Φιλοπούλου και τον Γιώργο Ρόρρη και από τον Γιάννη Ψυχοπαίδη και τον Γιώργη
Λάππα μέχρι τον Εμμανουήλ Μπιτσάκη. Η Ηρακλειώτισσα Λουίζα Καραπιδάκη έφτιαξε ένα
γερό αφήγημα με τρεις θεματικούς πυλώνες που ξεκινά από τις αυτοπροσωπογραφίες και
ανοίγεται στον έξω κόσμο..

Μεγάλη ήταν η συμβολή και της πόλης με την Αριστέα Πλεύρη, αντιδήμαρχο Πολιτισμού-
Εθελοντισμού και Μνημείων του Δήμου Ηρακλείου να δηλώνει ευτυχής για τη φιλοξενία
μέρους της συλλογής Φέλιου αλλά και τον δήμαρχο Βασίλη Λαμπρινό να καμαρώνει
δικαίως στα εγκαίνια. Στο άνοιγμα ήρθε και ο Λουδοβίκος των Ανωγείων για να συνοδεύσει
την τέχνη με τη μουσική του. Οπως μπορεί να φανταστεί κανείς τα τελευταία εξελίχθηκαν
σε μια μικρή εορτή με τη φημισμένη κρητική φιλοξενία.

Πηγή: www.kathimerini.gr
Κείμενο: Μαργαρίτα Πουρναρά

H Ηρώ Μπέζου είναι η 13η νικήτρια του θεατρικού βραβείου «Μελίνα Μερκούρη» για την
ερμηνεία της στην παράσταση «Το Φιντανάκι» του Παντελή Χορν σε σκηνοθεσία Ανέστη
Αζά στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.

«Ειλικρινά δεν το περίμενα. Δεν ήμουν προετοιμασμένη γι΄αυτό το βραβείο. Θα ήθελα να
το μοιραστώ με δύο ανθρώπους που έχουμε συμπορευτεί μαζί όλα αυτά τα χρόνια, τον
Χάρη Φραγκούλη και τον Γιάννη Παπαδόπουλο. Δεν έχω αποσαφηνίσει την έννοια της
βράβευσης ειδικά στη δική μας τέχνη, το θέατρο. Αλλά αν κάτι έχει σημασία, είναι ότι η
πλειοψηφία των μελών της κριτικής επιτροπής είναι ηθοποιοί και είναι πολύ κολακευτικό
και συγκινητικό να σε τιμούν συνάδελφοι» είπε η Ηρώ Μπέζου παραλαμβάνοντας την
καρφίτσα της Μελίνας Μερκούρη από την περσινή νικήτρια του βραβείου Ιωάννα
Κολλιοπούλου.

Στην τελετή απονομής που πραγματοποιήθηκε στο Ίδρυμα Μ. Μερκούρη στην Πλάκα, ο
Δημήτρης Λιγνάδης αναφέρθηκε στον θεσμό του βραβείου: «Θα θέλαμε αυτό το βραβείο
εκτός από την τέρψη να επιφέρει και μία ωφέλεια . Να γίνει τροφή για την εξέλιξη του
θεάτρου και να δημιουργεί μία παρακαταθήκη για το μέλλον. Μύθος γίνεσαι με την αξία
σου, τη λάμψη και την προσπάθειά σου. Αυτό είναι κάτι που μας δίδαξε η Μελίνα και
πρέπει να το θυμόμαστε».

Για τη Μελίνα Μερκούρη μίλησαν ο Γιάννης Φέρτης και η στενή συνεργάτης της, Μανουέλα
Παυλίδου. Ο Γιάννης Φέρτης θυμήθηκε την πρώτη του συνεργασία με τη Μελίνα
Μερκούρη, όταν ο ίδιος ήταν 20 χρονών, στο «Γλυκό πουλί της νιότης» που ανέβασε ο
Κουν. «Γίναμε αμέσως φίλοι και αυτό που με εντυπωσίασε ήταν ότι με αντιμετώπιζε λες και
ήμασταν το ίδιο. Είκοσι χρόνια αργότερα, συνεργαστήκαμε ξανά στο ίδιο έργο με
σκηνοθέτη τον Ζυλ Ντασέν. Ήταν μία αξιαγάπητη και πανέξυπνη γυναίκα, την οποία
αγαπούσα πολύ» είπε ο ηθοποιός.

«Στη Μελίνα δεν έδιναν ρόλους για το σινεμά γιατί είχε πολύ μεγάλο στόμα, δεν
φωτογραφιζόταν καλά και επιπλέον έκλειναν τα μάτια της όταν έπεφταν οι προβολείς.
Αλλά τελικά της έκανε ο Κακογιάννης ένα δοκιμαστικό για τη "Στέλλα" και είδε ότι είχε κάτι
το μοναδικό. Σύντομα όμως τη μοναδικότητα της προσωπικότητάς της, τη γνώρισε όλος ο
κόσμος. Αρκούσε να τη δεις να διασχίζει τον δρόμο αγκαλιάζοντας τον Ντασέν και πίσω της

να ανεμίζει η μακριά της κάπα. Έτσι την πρωτοείδα ένα χειμωνιάτικο μεσημέρι το 1971 μαζί
με δυο φίλους μου όταν σπούδαζα στο Παρίσι» ανέφερε η Μανουέλα Παυλίδου και
πρόσθεσε: «Η Μελίνα ενδιαφερόταν αληθινά για τους ανθρώπους γύρω της όχι με τη
γενναιοδωρία μιας σταρ αλλά με τη φυσικότητα μιας πολύ ακριβής φίλης. Η αστική της
καταγωγή δεν την εμπόδισε να έχει πηγαία λαϊκότητα και η συντηρητική της αγωγή δεν
ανέστειλε τολμηρές επιλογές ζωής. Η μεγάλη της επιτυχία δεν σκίασε την ανεξαρτησία της.
Ακόμα και στον θάνατο συμπεριφέρθηκε με τον δικό της τρόπο».

Η τιμητική διάκριση στη μνήμη της Μελίνας Μερκούρη συνεκτιμά τη μέχρι τώρα σκηνική
παρουσία των νέων ταλαντούχων ηθοποιών και τις υποκριτικές επιδόσεις τους. Το βραβείο
ανέρχεται σε 3.000 ευρώ και η τιμώμενη ηθοποιός κρατά για ένα χρόνο την καρφίτσα της
Μελίνας Μερκούρη, την οποία παραδίδει στην ομότεχνή της που διακρίνεται την επόμενη
χρονιά.

Την επιτροπή του βραβείου αποτελούν οι: Μάγια Λυμπεροπούλου (επίτιμη πρόεδρος), Δηώ
Καγγελάρη, Ματίνα Καλτάκη, Δημήτρης Λιγνάδης, Μιχαήλ Μαρμαρινός και Ρένη Πιττακή.

Υποψήφιες ήταν επίσης για το βραβείο η Ευαγγελία Καρακατσάνη για την ερμηνεία της στο
έργο «Το Τραμ με το όνομα Πόθος», που σκηνοθέτησε ο Μιχαήλ Μαρμαρινός στο Δημοτικό
Θέατρο Πειραιά, η Σίσσυ Τουμάση για την ερμηνεία της στο έργο «Η Αγριόπαπια» σε
σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου στο Θέατρο Πορεία και η Έλλη Τρίγγου για την ερμηνεία της
στο έργο «Ο Ευαγγελισμός της Κασσάνδρας» σε σκηνοθεσία Θάνου Σαμαρά στο
Μπάγκειον.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, www.kathimerini.gr

Στην Αίγυπτο παιδιά πεθαίνουν ψάχνοντας αρχαιολογικούς θησαυρούς. Οι συμμορίες χρησιμοποιούν τα μικρόσωμα και ευλύγιστα κορμιά τους για να κατεβαίνουν σε επικίνδυνα αμμώδη φρεάτια, χωρίς προστασία, με αποτέλεσμα να καταπλακώνονται από την άμμο. Μόνο σε ένα χωριό νότια του Καΐρου, μέσα σε έναν χρόνο, μετά το 2011 έχασαν τη ζωή τους 11 παιδιά.

Στη Συρία, η λεηλασία αρχαιολογικών τόπων κλιμακώνεται με γεωμετρική πρόοδο. Σε δορυφορική εικόνα του 2011 ο ελληνιστικός χώρος της Απάμειας (ένας από τους πέντε κατεστραμμένους αρχαιολογικούς τόπους της UNESCO) δείχνει λείος και επίπεδος. Το 2012 η ίδια εικόνα μοιάζει με ελβετικό τυρί. Είναι γεμάτος τρύπες από τις παράνομες ανασκαφές.

Δύο ταινίες του 21ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (1-10 Μαρτίου), τα «Λάφυρα» των Τόρκελ Χάνταρσον και Ορν Μαρίνο Ανταρσον (Ισλανδία-Ελλάδα, 2018) και ο «Απόλλωνας της Γάζας», του Νικολά Βαντιμόφ (Καναδάς-Ελβετία, 2018) επιχειρούν να αναδείξουν το μέγεθος της αρπαγής αρχαιοτήτων και τις ανεξέλεγκτες διαστάσεις της ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή.

Στα μουσεία της Δύσης

Τα «Λάφυρα» κάνουν την αναδρομή: αρπαγές των νικηφόρων στρατών, ανασκαφές της Δύσης σε αποικιοκρατικές χώρες, μοίρασμα πολύτιμων ευρημάτων με τα οποία εμπλούτισαν τις συλλογές τους συλλέκτες και μουσεία προσελκύοντας σήμερα εκατομμύρια επισκέπτες (Βρετανικό: 5.900.000, Λούβρο: 8.100.000, Μητροπολιτικό Νέας Υόρκης: 6.700.000), υποθέσεις επαναπατρισμού – άλλες έχουν λυθεί επιτυχώς, άλλες αποτελούν θέμα διαμάχης εδώ και αιώνες.

Το 1971 οι Ισλανδοί γιόρταζαν τον επαναπατρισμό από τη Δανία δύο χειρογράφων της πολιτιστικής τους κληρονομιάς έπειτα από δεκαετίες διεκδικήσεων (1944-1971). Λίγα χρόνια αργότερα το Εθνικό Μουσείο της Δανίας στην Κοπεγχάγη ξεκινούσε (το 1981) την επιστροφή χιλιάδων αντικειμένων στη Γροιλανδία. Η διαδικασία διήρκεσε δύο δεκαετίες και η «UTIMUT» –γροιλανδική λέξη που σημαίνει επιστροφή– 35.000 αρχαίων αντικειμένων ολοκληρώθηκε το 2001.

Αλλες χώρες ακολούθησαν τον δρόμο της Δικαιοσύνης. Το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη έχει χάσει σημαντικές αγωγές από τις κυβερνήσεις της Τουρκίας και της Ιταλίας, με αποτέλεσμα την επιστροφή έργων, αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων.

Το αίτημα του επαναπατρισμού των γλυπτών του Παρθενώνα προβάλλεται στο ντοκιμαντέρ ως μια ιδιαίτερη περίπτωση αρπαγής. Επί της οθόνης, τα επιχειρήματα των δύο πλευρών δεν είναι άγνωστα. «Υπάρχει νομική βάση για τη μη επιστροφή των Μαρμάρων», υποστηρίζει η Χάνα Μπούτον από το Βρετανικό Μουσείο. «Η διοίκηση του Μουσείου ενεργεί βάσει του νόμου περί Βρετανικού Μουσείου που τροποποιήθηκε το 1963 και αναφέρει πως δεν μπορεί να επιστρέψει κανένα αντικείμενο από τη συλλογή του. Ιδεολογικά το Μουσείο και οι έφοροί του είναι ταγμένοι στην ιδέα της αξίας της παγκόσμιας συλλογής του που αφηγείται την ιστορία της ανθρωπότητας. Τα γλυπτά του Παρθενώνα είναι σημαντικό τμήμα αυτής της αποστολής».

«Η αρπαγή των μαρμάρων από τον Ελγιν είχε χαρακτηριστεί διεθνώς μια παράνομη πράξη. Στα πολιτιστικά αγαθά μείζονος σημασίας, όπως είναι ο Παρθενώνας-παγκόσμιο σύμβολο, δεν υπάρχει η έννοια της ιδιοκτησίας. Είναι, σύμφωνα με τον νομικό όρο “εκτός συναλλαγής (extra comercium)”», αντιτείνει ο δικηγόρος του ιδρύματος «Μελίνα Μερκούρη» Χριστόφορος Αργυρόπουλος.

Οι Αιγύπτιοι δεν ζήτησαν επισήμως τον επαναπατρισμό της Νεφερτίτης. Οι συζητήσεις, ωστόσο, στην επιστημονική και καλλιτεχνική κοινότητα, έστω για προσωρινή επιστροφή της προτομής –σύμβολο και είδωλο των Αιγύπτιων γυναικών– είναι έντονες. Πριν από δύο χρόνια οι καλλιτέχνες Γιαν Νικολάι Νέλες και Νόρα Αλ Μπράντι δημιούργησαν αντίγραφο –τρισδιάστατη απεικόνιση της Νεφερτίτης– σκανάροντας κρυφά την καλά φρουρούμενη προτομή στο μουσείο του Βερολίνου. Οι καλλιτέχνες ταξίδεψαν στην Αίγυπτο όπου έθαψαν το αντίγραφο στην έρημο ως μια πράξη καλλιτεχνικού επαναπατρισμού. Την ίδια στιγμή, αντίγραφα της Νεφερτίτης που δημιουργήθηκαν από το Ιδρυμα Πρωσικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς, πωλούνται έναντι 8.900 ευρώ.

Στις λεηλασίες και αρπαγές από τοπικές ή διεθνείς μαφίες που δρούσαν στο παρελθόν, προστέθηκαν και οι παράνομες ανασκαφές ντόπιων κατοίκων για λόγους επιβίωσης. Με τη δράση του ISIS εξελίχθηκε σε επίπεδο βιομηχανίας. «Από το Ιράκ μετά την εισβολή των ΗΠΑ, ξέρουμε ότι έφευγαν φορτηγά με αρχαιότητες. Οι ιρακινές αρχές κατηγορούσαν το Αμπου Ντάμπι ότι πλούτισε τις συλλογές του μουσείου του με λαθραία αντικείμενα από το Ιράκ», λέει ο δρ Χέρμαν Πάρτζινγκερ, πρόεδρος του Ιδρύματος Πρωσικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

«Στην Αίγυπτο», μας πληροφορεί η Αιγύπτια αρχαιολόγος δρ Μόνικα Χάνα, «τον Ιανουάριο του 2011 απροστάτευτοι αρχαιολογικοί χώροι ήταν μια πηγή εισοδήματος». Ακόμα και στη Νεκρόπολη της Μέμφιδας, σε ένα χωριό κοντά στο Αμπουσίρ, ολόκληρες οικογένειες συμμετείχαν στις λεηλασίες. Οι γυναίκες μαγείρευαν για να ταΐζουν τους άνδρες που έσκαβαν αδιάκοπα καταστρέφοντας τα ιστορικά δεδομένα αρχαιολογικών χωρών.

«Πρέπει να δούμε τη λεηλασία όπως τα ματωμένα διαμάντια», επισημαίνει η αιγυπτιολόγος. «Με τον ίδιο τρόπο χρησιμοποιούνται σήμερα για τη χρηματοδότηση συγκρούσεων. Οι δυτικοί πρέπει να κατανοήσουν πως, όταν αγοράζουν έναν σκαραβαίο ή ένα αγαλματίδιο ουσάμπτι, πληρώνουν ενδεχομένως τον θάνατο ενός παιδιού.

Δεν σώζουν ένα αντικείμενο, αλλά χρηματοδοτούν έναν τρομοκράτη».

Ο Απόλλωνας της Γάζας

Στη Λωρίδα της Γάζας, το καλοκαίρι του 2013, ένα ολόσωμο άγαλμα του Απόλλωνα, ηλικίας 2.500 ετών(;) και βάρους 300(;) κιλών, μπλέχτηκε στα δίχτυα ενός ψαρά. Λίγες μέρες αργότερα εξαφανίστηκε μυστηριωδώς. Αναζητείται επί πέντε χρόνια. Στο διάστημα αυτό ευφάνταστα σενάρια κυκλοφορούν τόσο για τη γνησιότητά του όσο και για την τύχη του.

Είναι θαμμένος σε μυστική κρυψώνα; Είναι θύμα ένοπλων φονταμενταλιστών ή ανεκτίμητο εμπόρευμα στα χέρια αρχαιοκαπήλων; Είναι ρωμαϊκής ή ελληνιστικής εποχής; Είναι γνήσιο ή πιστό αντίγραφο;

Καθώς το άγαλμα δεν φέρει τη διάβρωση της θάλασσας, κάποιοι πιστεύουν ότι είναι εύρημα παράνομης ανασκαφής βεδουίνων στην Αίγυπτο.

Κάποιοι εκτιμούν ότι οι λεωφόροι για να πωληθεί έχουν μπλοκαριστεί από την UNESCO και το έθαψαν ξανά για να το εμφανίσουν έπειτα από λίγα χρόνια. Κάποιοι μιλούν για αποτυχημένες απόπειρες διαπραγματεύσεων των αγοραστών, άλλοι ότι χάθηκε για πάντα.

Αντιφατικές πληροφορίες

Οι πρωταγωνιστές που το είδαν πριν εξαφανιστεί υπό μυστηριώδεις συνθήκες, ή είχαν ακούσει γι’ αυτό, δεν διαλύουν την ομίχλη. Ο νεαρός ψαράς που το ανέσυρε με φίλους του ισχυρίζεται ότι το παρέδωσε σε έναν θείο του χρυσοχόο για να διαπιστώσουν αν ήταν χρυσάφι.

Η Παλαιστίνια εκπρόσωπος του υπουργείου Αρχαιοτήτων που πήγε να το παραλάβει, ομολογεί ότι πρόλαβε μόνο να το φωτογραφίσει. Ο χρυσοχόος που το κρατούσε στο εργαστήριό του επί τρεις μήνες, αρνήθηκε να το παραδώσει.

«Το έκρυβα σχεδόν ένα μήνα, όταν ήρθαν από την κυβέρνηση για να το παραλάβουν. “Θέλουμε το άγαλμα που κρύβετε”, μου είπαν. Και απλά το πήραν», αναφέρει ο χρυσοχόος.

«Στις φήμες υπάρχουν αλήθειες», λέει ένας Παλαιστίνιος. Μια αλήθεια είναι η εικόνα με τις άθλιες συνθήκες του αρχαιολογικού Μουσείου της Γάζας όπου βρίσκονται στοιβαγμένα σπαράγματα της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Η περιπέτεια του αγάλματος στην ταινία αντικατοπτρίζει την περιπέτεια ενός λαού. Ο σκηνοθέτης βυθίζει τον θεατή στην πολύπαθη ζώνη, σε έναν λαό που αρπάζεται από έναν εθνικό θησαυρό για να αναπτερώσει το ηθικό του.

«Ο Απόλλων», επισημαίνει ο σκηνοθέτης, «ήταν ο μετεωρίτης που φώτισε για μια στιγμή τη Γάζα, ένα θεόσταλτο δώρο στους Παλαιστίνιους που απεγνωσμένα χρειάζονται ελπίδα και αναγνώριση!».

Πηγή: www.kathimerini.gr

Κείμενο : Γιώτα Μυρτσιώτη